17 april

Vandaag het volgende eiland, Don Khon helemaal verkend. Net zoals Don Det een autoloos eilandje, we hebben 20 kilometer gefietst en alle wegen (= onverharde zandpaadjes) van het eiland gezien. Er zijn twee dorpjes, waar mensen vooral leven van toerisme en rijst verbouwen. Het leven gaat hier heeeeeeel langzaam dus je moet niet bijvoorbeeld effe snel een happie willen eten. We hebben inmiddels ons ritme dus een paar standjes teruggeschroefd.

Op onze verkenningstocht zijn we naast de dorpjes ook een paar mooie watervallen tegengekomen. Verder genieten we hier vooral van het vakantiegevoel.

18 april

We gaan afscheid nemen van de eilandsfeer. Eerste pontje, om 8 uur, hebben we weer naar het vaste land genomen. Vandaag de hele dag in de hete zon gefietst met een heleboel pitstops om even af te koelen. Totaal 148 kilometer. Halverwege zijn we gestopt bij een tankstation, in eerste instantie om even water te kopen, maar toe we toch zo heerlijk in de schaduw zaten, hebben we gelijk van de gelegenheid gebruik gemaakt om de fietsen een beetje schoon te maken. Tassen eraf en schoonmaken die boel. Bij de grotere tankstations heb je ook meestal een goed en schoon toilet en kan je goed je handen wassen, dus dat is een comfortabele plek voor een fiets schoonmaak beurt.

Na een uurtje schaduw moesten we dan toch echt weer de zon in. De volgende geplande stopplek is een goede plek om te eten. Bleek lastiger dan gedacht omdat het hele land met een kater zit van de nieuwjaarsfeesten. De meeste mensen zijn nog vrij en bijna elk restaurant is óf gesloten, óf de mannelijke eigenaars en familie en vrienden zitten nog de laatste BeerLao's weg te zuipen en zijn lallend aan het karaoke zingen. Elke keer als we stoppen komt er wel een slonzige zatlap op ons afstappen om ons bier aan te bieden en, als we niet uitkijken, innig te omhelzen en goed nieuwjaar te wensen. Op zich natuurlijk goed bedoeld, maar een zweterige omhelzing (het is hier inmiddels weer 40+ graden) is niet waar we op zitten te wachten en, ondanks dat ik zeker niet vies ben van een biertje, is 148 kilometer fietsen bij deze temperaturen geen goede combinatie met bier.

Na wat zoekwerk, hadden we weinig andere opties dan toch maar ergens te gaan zitten. Normaal is de communicatie al niet zo gemakkelijk, maar als iedereen beneveld is, is het helemaal lastig om duidelijk te maken wat we willen. Lopen het terras op, van onder tot boven bezweet, wassen onze handen in de ton water, waarvan je niet weet of je handen er nu schoner of viezer van worden en zoeken een plek zo ver mogelijk bij de boxen vandaan. Alsnog moeten we gillen om boven het karaoke-gejank uit te komen en duidelijk te maken dat we willen eten. "Wat, willen jullie bier?!" Nee, eten! "Wat, willen jullie roken?!" Nee eten! Gelukkig krijgen we de benjamin van de familie te spreken (die meestal het beste Engels spreekt) en weten we duidelijk te maken dat we soep willen. Mama gaat aan het werk, dus we zijn vol verwachting. Na een paar minuten krijgen we de ranzigste noedelsoep die we tot nu toe hebben gehad. Noedels van elastiek, kipresten die je nog niet aan de hond kan geven en bouillon waarvan het lijkt alsof tie uit de eerder genoemde regenton geschept was. We drinken ons water op, nemen drie scheppen van de soep en weten niet hoe snel we af moeten rekenen en vertrekken.

Uiteindelijk kwamen we zonder ongelukken om 17.00 uur in Pakse aan, een soort gevoel van thuiskomen omdat we weer in hetzelfde hotel van vorige week slapen, snel de airco in en onder de douche, heerlijk. Na de douche gaan we eten, maar we zitten nog niet op de fiets, of het gaat spetteren. Één minuut later breekt de hel los, keiharde tropische regen. We vluchten snel een portiek in, volgens maps.me op 64 meter afstand van ons doel. We laten de fietsen staan, als het even wat zachter gaat regenen rennen we naar het restaurant en bestellen eindelijk onze beef-massala, chickencurry, bloemkool in spinazieschotel, komkommer-ui-ananas in yoghurt salade, naanbrood, mangolassie en grote bier, toch nog goed gekomen.

19 april

Heerlijk uitgeslapen en daarna naar de markt om de laatste Kip's op te maken. Vervolgens even afkoelen in de airco van het hotel en daarna zaten we om 12 uur op de fiets. Lekker slim, op het heetst van de dag, 45 graden, zon recht boven ons hoofd. Gelukkig maar 45 kilometer tot vlak over de Thaise grens, maar op dit stuk hebben we drie keer moeten stoppen om af te koelen in de schaduw.

De grensovergang ging soepel, we mogen weer 30 dagen Thailand in, maar voor die tijd zit helaas onze vakantie er al weer op.

In de grensplaats waar we slapen, hebben ze weer twee oude vertrouwde 7elevens, dus daar hebben we lekker een excursie heen gedaan. Niet omdat het moet, maar omdat het kan.

We hebben inmiddels ongeveer 1200 kilometer gefietst door Laos. Tot nu toe kan ik de sfeer het beste benoemen als "vredig". De mensen zijn ingetogen, al maakt een paar biertjes ze wat uitbundiger. De meeste kinderen tonen wel meer enthousiasme en voortdurend krijgen we "sabaidees" (=goeiedag) naar ons geroepen. Steden zijn klein en gemoedelijk vergeleken met wat we in Thailand en Cambodja hebben gezien en er is niet zo veel verkeer op de weg (zelfs op de doorgaande route die we hier voor het grootste deel fietsen). We hebben voor een deel langs de Mekong gefietst, maar ook meer in het binnenland.

De omgeving is fantastisch mooi, afwisselend, vaak onbedorven. Zowel de natuur, omgeving als de mensen lijken onder de uitbundigheid bescheiden te fluisteren "laat ons met rust!"

"Laat ons met rust, grote multinationals, we brouwen ons eigen bier wel en verbouwen ons eigen eten"

"Laat ons met rust, mijnbouwbedrijven, laat de schatten maar in onze aarde zitten in plaats van grote littekens te maken en ons leeg te plunderen"

"Laat ons met rust, projectontwikkelaars, we zitten niet te wachten op massatoerisme en grote gebouwen"

"Laat ons met rust, evangelisten en missionarissen, van jullie godsdienst worden we niet gelukkiger dan van het geloof wat we van onze eigen ouders hebben meegekregen"

"Laat ons met rust, bomenkappers, onze jungle is veel te mooi om te vernietigen voor de houtindustrie

"Laat ons met rust, jullie hebben ons met jullie goed of minder goed bedoelde hulp, ideeën en bommen al zoveel leed aangedaan"

En helaas voor ons: "laat ons met rust, vakantiefietsers/toeristen, we zitten niet te wachten op jullie nieuwsgierige blikken"

Misschien is de grootste gunst die we als goedbedoelende of minder goedbedoelende bezoekers wel kunnen doen: wegblijven en dit land met haar inwoners en prachtige natuur met rust laten......

20 april

Vandaag zaten we voor 6 uur al op de fiets en de eerste twee uur ging dan ook prima; prima weg, mooie omgeving. Daarna begon die verzengende zon weer parten te spelen, we schroeien weg en al snel tikt het kwik weer de 40 Celsius aan. Op een gegeven moment raak je bij die temperatuur een soort van in trance, zonder goed te zien wat er om je heen gebeurt en zonder veel te voelen of na te denken is het gewoon fietsen met het spul. Voor twaalf uur hadden we de 100K gehad, snel inchecken en aan het zwembad in de schaduw.

Opvallend hoe anders de bevolking van Thailand is vergeleken met Laos. Hemelsbreed zitten we nog geen 100 kilometer van Laos, maar het is een andere wereld. Het blijft natuurlijk een beetje over één kam scheren / generaliseren, maar hier in Thailand zijn de mensen opener / vrijer en denken met je mee. Regelmatig beginnen ze een praatje wat in Laos niet zo snel gebeurt. Mensen in Thailand spreken beter Engels en denken soms zelfs met ons mee. In Laos hebben we het regelmatig meegemaakt dat we oververhit een restaurantje binnenvluchten en dat het personeel een beetje zit te hangen en een colaatje met ijs zit te drinken; denk maar niet dat ze dan opstaan en ons een koud glas water met ijs aanbieden. Blijkbaar kunnen ze het niet, komen ze niet op het idee of hebben ze geen zin om zich in te leven in wat iemand anders zou willen of zou denken.

Hier in Thailand is dat meestal anders, mensen zien (soms) wat een ander nodig heeft of graag zou willen en anticiperen daar dan op. Zou het door verschil in niveau van onderwijs komen, of verschil in politiek systeem (communistisch-socialistisch vs kapitalistisch) of omdat in Thailand gewoon meer toeristen komen, ik weet het niet.

Hoe dan ook, het heeft allebei z'n charme, maar in Laos moet je voor wat comfort wel assertiever zijn dan in Thailand.

21 april

Lekker relaxdaagje. Beetje rondhangen en TV kijken aan het zwembad. 's Avonds hebben we gegeten in een restaurant waar ze Europees eten hadden. Door het heerlijke eten hier heb ik nog nauwelijks de behoefte gehad om pizza, spaghetti, hamburgers oid te bestellen maar gisteren ben ik gevallen voor de jägerschnitzel en hij was nog lekker ook.

Vervolgens hebben we over de avondmarkt geslenterd met ongeveer een miljoen kraampjes met telefoonhoesjes, schoenen, tassen, vleesballetjes, T-shirts, watermeloenshakes enzovoorts.

22 april

Vandaag hadden we één taak; uitzoeken of we morgen met de bus naar Bangkok kunnen. Om half tien hadden we de taken van vandaag klaar en konden we met een goed gevoel gaan relaxen, dobberen in het zwembad, lekker eten en onze gemiste TV-programma's inhalen, al luierend aan de zwembadrand.

23 april

Na onze grondige voorverkenning van gisteren was het regelen van de bus een makkie, al bleek de bus die gisteren nog wel zou gaan ineens niet te gaan en moesten we een ander nemen.

Met een tas vol eten en drinken stappen we aan boord. We zitten bij vertrek met z'n vieren in de bus en de stewardess deelt iedereen nog een voedselpakket en flesjes drinken uit, dat begint goed. Als we op weg gaan, begin ik argwaan te krijgen als de zon voor mijn gevoel door het verkeerde raam naar binnen schijnt; we rijden gruwelijk om, om zo veel mogelijk grote plaatsen aan te doen en zodoende zoveel mogelijk mensen een kaartje te kunnen verkopen. Na een uur of 6 zijn we zo'n beetje 200 kilometer dichter bij Bangkok dan bij vertrek en we zijn het eigenlijk al een beetje zat.

Nog drie uur verder stoppen we om te eten, iedereen stapt uit en loopt naar het restaurantje of WC's. Als we na de sanitaire stop terugkomen, is de bus weg. We staan op een groot parkeerterrein met meerdere bussen, maar welke was nou van ons?! Gelukkig spotten we uiteindelijk wat mensen die bij ons in de bus zaten, dus hij staat nog wel ergens. We bestellen een maaltje pittige kost en na twintig minuutjes komt er een bus aanrijden die er bekend uitziet. De anderen, die we goed in de gaten hebben gehouden, stappen ook in, dus dat komt helemaal goed.

Een uur later stoppen we, ongeveer 100 kilometer voor Bangkok. De buschauffeur komt me halen, begint een heel verhaal, maar ik versta er niks van. Hij gebaart dat onze spullen uit het laadruim moeten. Ik denk "hij zal wel spullen achter de fietsen vandaan moeten hebben, zodat ze opzij moeten". Ik help braaf mee en vijf minuten later staan onze twee fietsen en tassen naast de bus en haalt hij ook Annemarie uit de bus en wil hij doorrijden. Dan pas begint het te dagen, foute boel. Hij denkt blijkbaar dat we er hier al uit moeten.

Met handen en voeten krijgen we het duidelijk dat wij ook naar Bangkok moeten. Hup, fietsen er weer in, de chauffeur hielp niet mee om alles er weer in te krijgen, hij was ook not amused waarschijnlijk.

De laatste 50 kilometer schoot voor geen meter op. Eigenlijk rijd je dan al door de buitenste schil van Bangkok, ene grote file van auto's. Zondagavond, 20.00 uur, overal mensen, en verkeer.

Uiteindelijk komen we toch op het grote busstation en laden we de fietsen uit, dit keer is de chauffeur erg vriendelijk en behulpzaam en neemt vrolijk afscheid van ons. Om het immense busstation af te komen is al een dingetje, we laveren tussen grote bussen door op zoek naar de uitgang. Daarna moeten we een aantal kilometer door de stad, in het donker door het drukke verkeer. In één hand de IPhone voor de navigatie, en overal tussendoor, snelweg, midden door de stad, maar de medeweggebruikers zijn erg geduldig met ons. Geen getoeter of geduw, super!!!!

Na een heerlijke douche, gaan we op pad naar de nachtmarkt om nog een happie te eten. Deze markt is tot 4 uur 's nachts open. Annemarie wil nog ff wat fruit kopen. Terwijl ik probeer om de ratten die onder door de goten en afvoeren lopen op de foto te zetten, zoekt Annemarie wat lekkere mango's uit. Als ze probeert om af te rekenen, lukt het alleen niet om de verkoper wakker te krijgen. Heeft hij weer; een marktkoopman van de nachtmarkt die niet zonder goede nachtrust kan, verkeerde beroep gekozen. De mango's worden weer teruggelegd en we gaan naar de buurvrouw. Al met al liggen we pas na twaalven in bed, dat komt niet vaak voor.....

24 april

Heerlijk uitgeslapen. Daarna naar de 7eleven om ontbijt bij elkaar te scharrelen. In de lobby / restaurant van het hotel werken we onze vangst naar binnen. Met een volle maag gaan we op pad voor de missie van vandaag; inpakmateriaal voor de fietsen zoeken. We vinden een bouwmarkt waar we een rol schuimplastic en een rol sealplastic kopen, zo moet het lukken om overmorgen de fietsen goed genoeg in te pakken voor de terugreis, hopen we.

Na een ijsje van de Mac, trekken we ons terug bij ons rooftopzwembad. Tien hoog, prachtig uitzicht over de stad, lekker een beetje dobberen in ons zwembad, heerlijk.

25 april

Laatste dag in Bangkok, ik neem de kans nog even waar om goedkoop naar de kapper te gaan. Ik loop de straat in en uiteraard zit er binnen 200 meter een kapperszaakje. Klein zaakje, drie oude stoelen voor grote manshoge spiegels. Zoals de meeste vaklui, nemen de kappers zichzelf erg serieus en staan de drie personeelsleden met een ernstig gezicht, gekleed in blauwe stofjas, coupes in model te brengen. Net als de vorige keer krijg ik eerst een lading talkpoeder over me heen en vervolgens word ik gekortwiekt.

Ditmaal zit ik bij een typische mannenkapper. In tegenstelling tot vroeger bij kapper Hilgeman waar wekelijks met luide stemmen de roddels besproken werden door de vrouwen, werd er bij deze kapperszaak niet gepraat. Zwijgend knippen en scheren de drie stofjassen, de drie klanten (waaronder ik) ondergaan eveneens zwijgend hun lot als schapen die geschoren worden.

Aan het begin van de middag fietsen we naar een hotelletje bij het vliegveld in de buurt. Nog één keer hebben we de kans om em eens flink uit ons broek te laten hangen, dus we hebben een mooie plek geregeld, inclusief zwembad, gratis badkamerattributen en goed ontbijtbuffet. Om een uur of twee liggen we op onze bedjes aan het zwembad.

26 april

Ons galgenmaal was het ontbijtbuffet. Heerlijk van alles naar binnen gewerkt en op de fiets gestapt. Over de driebaanssnelweg fietsen we naar Bangkok Airport. Zoals gewoonlijk houden de auto's keurig in als we invoegen en uitvoegen en daarbij midden over de snelweg moeten fietsen.

Op de luchthaven hebben we vier uur de tijd om de fietsen reisproof te maken. Eerst een laag plastic foam, gevolgd door sealplasic. Als twee cocons met de contouren van fietsen leveren we Sam en San in. Maar helaas, in de statuten en reglementen staat dat fietsen in karton moeten. Inmiddels weet ik de postoffice te vinden en ik haal wat dozen die we om de fietsen doen en vervolgens weer insealen. Uiteindelijk worden de pakketten goedgekeurd, na aftikken van $320.

Na het boarden volgt er een vlucht van 11 uur. Oh, wat haat ik zo'n lange vliegreis. Gelukkig hebben we afleiding van wat films, muziek en de vrouw waar we naast zitten. De oudere verschraalde Duitse vrouw, die de levensvreugde van een zak cement uitstraalt, heeft tijdens de reis haar tas volgestouwd met alles wat maar te snaaien was (blikjes, flesjes water, en sandwiches en zakjes nootjes die iedereen kon pakken in dat kleine hokje naast de WC's waar de stewards en stewardessen het eten klaarmaken). We hebben smakelijk om haar zitten gniffelen en over haar zitten lullen en achteraf hoop ik dat ze geen Nederlands verstaan heeft.

Na overstap in Zürich, komen we na nog anderhalf uur in Amsterdam. We hebben een uur om de laatste trein te halen, dus we gaan met nog ingepakte cocon-fietsen de trein in en zetten daar de eerste fiets in elkaar. Tijdens de overstap op Leiden zetten we ook de tweede fiets in elkaar en fietsen van Dordt naar huis. Sjonge, wat een kou. Half bevroren komen we om 01.30 aan in een donker huis. Wat een ruimte en bezittingen voor twee mensen, bijna gênant terwijl je ook prima kan leven met twee sets kleren, een toilettas, twee fietsen, een bandenplakset, drie iPhones en een pinpas.

Arthur, die het fort bewaakt heeft, heeft ervoor gezorgd dat er brood, ham, kaas en sap klaarstaat. We werken een heerlijke bruine boterham naar binnen en duiken ons bed in om in een diepe droomloze slaap te zinken.

Dan nog wat statistieken:

Duur: 84 dagen, 40 Thailand, 17 Laos, 27 Cambodja

63 fietsdagen, 21 niet / nauwelijks gefietst

Totaal 4660 kilometer, langste fietsdag 161 kilometer

Gemiddelde prijs overnachting (tweepersoonskamer met badkamer, soms ontbijt) €16

Fietsen: Anne drie keer lekke band, lekke achterrem, Arco één gebroken spaak

Weer: driemaal een bui, verder altijd zon of licht bewolkt. Temperatuur overdag: begin februari ong 28, oplopend tot 40 graden eind april

Gezondheid: Arco ong 1 week hoofdpijn door verstopte kaak/voorhoofdsholte wrsch tgv airco/stof/luchtvervuiling in Phnom Penh, met paracetamol goed te doen.