De twaalfde en laatste week

17 april

Vandaag het volgende eiland, Don Khon helemaal verkend. Net zoals Don Det een autoloos eilandje, we hebben 20 kilometer gefietst en alle wegen (= onverharde zandpaadjes) van het eiland gezien. Er zijn twee dorpjes, waar mensen vooral leven van toerisme en rijst verbouwen. Het leven gaat hier heeeeeeel langzaam dus je moet niet bijvoorbeeld effe snel een happie willen eten. We hebben inmiddels ons ritme dus een paar standjes teruggeschroefd.

Op onze verkenningstocht zijn we naast de dorpjes ook een paar mooie watervallen tegengekomen. Verder genieten we hier vooral van het vakantiegevoel.

18 april

We gaan afscheid nemen van de eilandsfeer. Eerste pontje, om 8 uur, hebben we weer naar het vaste land genomen. Vandaag de hele dag in de hete zon gefietst met een heleboel pitstops om even af te koelen. Totaal 148 kilometer. Halverwege zijn we gestopt bij een tankstation, in eerste instantie om even water te kopen, maar toe we toch zo heerlijk in de schaduw zaten, hebben we gelijk van de gelegenheid gebruik gemaakt om de fietsen een beetje schoon te maken. Tassen eraf en schoonmaken die boel. Bij de grotere tankstations heb je ook meestal een goed en schoon toilet en kan je goed je handen wassen, dus dat is een comfortabele plek voor een fiets schoonmaak beurt.

Na een uurtje schaduw moesten we dan toch echt weer de zon in. De volgende geplande stopplek is een goede plek om te eten. Bleek lastiger dan gedacht omdat het hele land met een kater zit van de nieuwjaarsfeesten. De meeste mensen zijn nog vrij en bijna elk restaurant is óf gesloten, óf de mannelijke eigenaars en familie en vrienden zitten nog de laatste BeerLao's weg te zuipen en zijn lallend aan het karaoke zingen. Elke keer als we stoppen komt er wel een slonzige zatlap op ons afstappen om ons bier aan te bieden en, als we niet uitkijken, innig te omhelzen en goed nieuwjaar te wensen. Op zich natuurlijk goed bedoeld, maar een zweterige omhelzing (het is hier inmiddels weer 40+ graden) is niet waar we op zitten te wachten en, ondanks dat ik zeker niet vies ben van een biertje, is 148 kilometer fietsen bij deze temperaturen geen goede combinatie met bier.

Na wat zoekwerk, hadden we weinig andere opties dan toch maar ergens te gaan zitten. Normaal is de communicatie al niet zo gemakkelijk, maar als iedereen beneveld is, is het helemaal lastig om duidelijk te maken wat we willen. Lopen het terras op, van onder tot boven bezweet, wassen onze handen in de ton water, waarvan je niet weet of je handen er nu schoner of viezer van worden en zoeken een plek zo ver mogelijk bij de boxen vandaan. Alsnog moeten we gillen om boven het karaoke-gejank uit te komen en duidelijk te maken dat we willen eten. "Wat, willen jullie bier?!" Nee, eten! "Wat, willen jullie roken?!" Nee eten! Gelukkig krijgen we de benjamin van de familie te spreken (die meestal het beste Engels spreekt) en weten we duidelijk te maken dat we soep willen. Mama gaat aan het werk, dus we zijn vol verwachting. Na een paar minuten krijgen we de ranzigste noedelsoep die we tot nu toe hebben gehad. Noedels van elastiek, kipresten die je nog niet aan de hond kan geven en bouillon waarvan het lijkt alsof tie uit de eerder genoemde regenton geschept was. We drinken ons water op, nemen drie scheppen van de soep en weten niet hoe snel we af moeten rekenen en vertrekken.

Uiteindelijk kwamen we zonder ongelukken om 17.00 uur in Pakse aan, een soort gevoel van thuiskomen omdat we weer in hetzelfde hotel van vorige week slapen, snel de airco in en onder de douche, heerlijk. Na de douche gaan we eten, maar we zitten nog niet op de fiets, of het gaat spetteren. Één minuut later breekt de hel los, keiharde tropische regen. We vluchten snel een portiek in, volgens maps.me op 64 meter afstand van ons doel. We laten de fietsen staan, als het even wat zachter gaat regenen rennen we naar het restaurant en bestellen eindelijk onze beef-massala, chickencurry, bloemkool in spinazieschotel, komkommer-ui-ananas in yoghurt salade, naanbrood, mangolassie en grote bier, toch nog goed gekomen.

19 april

Heerlijk uitgeslapen en daarna naar de markt om de laatste Kip's op te maken. Vervolgens even afkoelen in de airco van het hotel en daarna zaten we om 12 uur op de fiets. Lekker slim, op het heetst van de dag, 45 graden, zon recht boven ons hoofd. Gelukkig maar 45 kilometer tot vlak over de Thaise grens, maar op dit stuk hebben we drie keer moeten stoppen om af te koelen in de schaduw.

De grensovergang ging soepel, we mogen weer 30 dagen Thailand in, maar voor die tijd zit helaas onze vakantie er al weer op.

In de grensplaats waar we slapen, hebben ze weer twee oude vertrouwde 7elevens, dus daar hebben we lekker een excursie heen gedaan. Niet omdat het moet, maar omdat het kan.

We hebben inmiddels ongeveer 1200 kilometer gefietst door Laos. Tot nu toe kan ik de sfeer het beste benoemen als "vredig". De mensen zijn ingetogen, al maakt een paar biertjes ze wat uitbundiger. De meeste kinderen tonen wel meer enthousiasme en voortdurend krijgen we "sabaidees" (=goeiedag) naar ons geroepen. Steden zijn klein en gemoedelijk vergeleken met wat we in Thailand en Cambodja hebben gezien en er is niet zo veel verkeer op de weg (zelfs op de doorgaande route die we hier voor het grootste deel fietsen). We hebben voor een deel langs de Mekong gefietst, maar ook meer in het binnenland.

De omgeving is fantastisch mooi, afwisselend, vaak onbedorven. Zowel de natuur, omgeving als de mensen lijken onder de uitbundigheid bescheiden te fluisteren "laat ons met rust!"

"Laat ons met rust, grote multinationals, we brouwen ons eigen bier wel en verbouwen ons eigen eten"

"Laat ons met rust, mijnbouwbedrijven, laat de schatten maar in onze aarde zitten in plaats van grote littekens te maken en ons leeg te plunderen"

"Laat ons met rust, projectontwikkelaars, we zitten niet te wachten op massatoerisme en grote gebouwen"

"Laat ons met rust, evangelisten en missionarissen, van jullie godsdienst worden we niet gelukkiger dan van het geloof wat we van onze eigen ouders hebben meegekregen"

"Laat ons met rust, bomenkappers, onze jungle is veel te mooi om te vernietigen voor de houtindustrie

"Laat ons met rust, jullie hebben ons met jullie goed of minder goed bedoelde hulp, ideeën en bommen al zoveel leed aangedaan"

En helaas voor ons: "laat ons met rust, vakantiefietsers/toeristen, we zitten niet te wachten op jullie nieuwsgierige blikken"

Misschien is de grootste gunst die we als goedbedoelende of minder goedbedoelende bezoekers wel kunnen doen: wegblijven en dit land met haar inwoners en prachtige natuur met rust laten......

20 april

Vandaag zaten we voor 6 uur al op de fiets en de eerste twee uur ging dan ook prima; prima weg, mooie omgeving. Daarna begon die verzengende zon weer parten te spelen, we schroeien weg en al snel tikt het kwik weer de 40 Celsius aan. Op een gegeven moment raak je bij die temperatuur een soort van in trance, zonder goed te zien wat er om je heen gebeurt en zonder veel te voelen of na te denken is het gewoon fietsen met het spul. Voor twaalf uur hadden we de 100K gehad, snel inchecken en aan het zwembad in de schaduw.

Opvallend hoe anders de bevolking van Thailand is vergeleken met Laos. Hemelsbreed zitten we nog geen 100 kilometer van Laos, maar het is een andere wereld. Het blijft natuurlijk een beetje over één kam scheren / generaliseren, maar hier in Thailand zijn de mensen opener / vrijer en denken met je mee. Regelmatig beginnen ze een praatje wat in Laos niet zo snel gebeurt. Mensen in Thailand spreken beter Engels en denken soms zelfs met ons mee. In Laos hebben we het regelmatig meegemaakt dat we oververhit een restaurantje binnenvluchten en dat het personeel een beetje zit te hangen en een colaatje met ijs zit te drinken; denk maar niet dat ze dan opstaan en ons een koud glas water met ijs aanbieden. Blijkbaar kunnen ze het niet, komen ze niet op het idee of hebben ze geen zin om zich in te leven in wat iemand anders zou willen of zou denken.

Hier in Thailand is dat meestal anders, mensen zien (soms) wat een ander nodig heeft of graag zou willen en anticiperen daar dan op. Zou het door verschil in niveau van onderwijs komen, of verschil in politiek systeem (communistisch-socialistisch vs kapitalistisch) of omdat in Thailand gewoon meer toeristen komen, ik weet het niet.

Hoe dan ook, het heeft allebei z'n charme, maar in Laos moet je voor wat comfort wel assertiever zijn dan in Thailand.

21 april

Lekker relaxdaagje. Beetje rondhangen en TV kijken aan het zwembad. 's Avonds hebben we gegeten in een restaurant waar ze Europees eten hadden. Door het heerlijke eten hier heb ik nog nauwelijks de behoefte gehad om pizza, spaghetti, hamburgers oid te bestellen maar gisteren ben ik gevallen voor de jägerschnitzel en hij was nog lekker ook.

Vervolgens hebben we over de avondmarkt geslenterd met ongeveer een miljoen kraampjes met telefoonhoesjes, schoenen, tassen, vleesballetjes, T-shirts, watermeloenshakes enzovoorts.

22 april

Vandaag hadden we één taak; uitzoeken of we morgen met de bus naar Bangkok kunnen. Om half tien hadden we de taken van vandaag klaar en konden we met een goed gevoel gaan relaxen, dobberen in het zwembad, lekker eten en onze gemiste TV-programma's inhalen, al luierend aan de zwembadrand.

23 april

Na onze grondige voorverkenning van gisteren was het regelen van de bus een makkie, al bleek de bus die gisteren nog wel zou gaan ineens niet te gaan en moesten we een ander nemen.

Met een tas vol eten en drinken stappen we aan boord. We zitten bij vertrek met z'n vieren in de bus en de stewardess deelt iedereen nog een voedselpakket en flesjes drinken uit, dat begint goed. Als we op weg gaan, begin ik argwaan te krijgen als de zon voor mijn gevoel door het verkeerde raam naar binnen schijnt; we rijden gruwelijk om, om zo veel mogelijk grote plaatsen aan te doen en zodoende zoveel mogelijk mensen een kaartje te kunnen verkopen. Na een uur of 6 zijn we zo'n beetje 200 kilometer dichter bij Bangkok dan bij vertrek en we zijn het eigenlijk al een beetje zat.

Nog drie uur verder stoppen we om te eten, iedereen stapt uit en loopt naar het restaurantje of WC's. Als we na de sanitaire stop terugkomen, is de bus weg. We staan op een groot parkeerterrein met meerdere bussen, maar welke was nou van ons?! Gelukkig spotten we uiteindelijk wat mensen die bij ons in de bus zaten, dus hij staat nog wel ergens. We bestellen een maaltje pittige kost en na twintig minuutjes komt er een bus aanrijden die er bekend uitziet. De anderen, die we goed in de gaten hebben gehouden, stappen ook in, dus dat komt helemaal goed.

Een uur later stoppen we, ongeveer 100 kilometer voor Bangkok. De buschauffeur komt me halen, begint een heel verhaal, maar ik versta er niks van. Hij gebaart dat onze spullen uit het laadruim moeten. Ik denk "hij zal wel spullen achter de fietsen vandaan moeten hebben, zodat ze opzij moeten". Ik help braaf mee en vijf minuten later staan onze twee fietsen en tassen naast de bus en haalt hij ook Annemarie uit de bus en wil hij doorrijden. Dan pas begint het te dagen, foute boel. Hij denkt blijkbaar dat we er hier al uit moeten.

Met handen en voeten krijgen we het duidelijk dat wij ook naar Bangkok moeten. Hup, fietsen er weer in, de chauffeur hielp niet mee om alles er weer in te krijgen, hij was ook not amused waarschijnlijk.

De laatste 50 kilometer schoot voor geen meter op. Eigenlijk rijd je dan al door de buitenste schil van Bangkok, ene grote file van auto's. Zondagavond, 20.00 uur, overal mensen, en verkeer.

Uiteindelijk komen we toch op het grote busstation en laden we de fietsen uit, dit keer is de chauffeur erg vriendelijk en behulpzaam en neemt vrolijk afscheid van ons. Om het immense busstation af te komen is al een dingetje, we laveren tussen grote bussen door op zoek naar de uitgang. Daarna moeten we een aantal kilometer door de stad, in het donker door het drukke verkeer. In één hand de IPhone voor de navigatie, en overal tussendoor, snelweg, midden door de stad, maar de medeweggebruikers zijn erg geduldig met ons. Geen getoeter of geduw, super!!!!

Na een heerlijke douche, gaan we op pad naar de nachtmarkt om nog een happie te eten. Deze markt is tot 4 uur 's nachts open. Annemarie wil nog ff wat fruit kopen. Terwijl ik probeer om de ratten die onder door de goten en afvoeren lopen op de foto te zetten, zoekt Annemarie wat lekkere mango's uit. Als ze probeert om af te rekenen, lukt het alleen niet om de verkoper wakker te krijgen. Heeft hij weer; een marktkoopman van de nachtmarkt die niet zonder goede nachtrust kan, verkeerde beroep gekozen. De mango's worden weer teruggelegd en we gaan naar de buurvrouw. Al met al liggen we pas na twaalven in bed, dat komt niet vaak voor.....

24 april

Heerlijk uitgeslapen. Daarna naar de 7eleven om ontbijt bij elkaar te scharrelen. In de lobby / restaurant van het hotel werken we onze vangst naar binnen. Met een volle maag gaan we op pad voor de missie van vandaag; inpakmateriaal voor de fietsen zoeken. We vinden een bouwmarkt waar we een rol schuimplastic en een rol sealplastic kopen, zo moet het lukken om overmorgen de fietsen goed genoeg in te pakken voor de terugreis, hopen we.

Na een ijsje van de Mac, trekken we ons terug bij ons rooftopzwembad. Tien hoog, prachtig uitzicht over de stad, lekker een beetje dobberen in ons zwembad, heerlijk.

25 april

Laatste dag in Bangkok, ik neem de kans nog even waar om goedkoop naar de kapper te gaan. Ik loop de straat in en uiteraard zit er binnen 200 meter een kapperszaakje. Klein zaakje, drie oude stoelen voor grote manshoge spiegels. Zoals de meeste vaklui, nemen de kappers zichzelf erg serieus en staan de drie personeelsleden met een ernstig gezicht, gekleed in blauwe stofjas, coupes in model te brengen. Net als de vorige keer krijg ik eerst een lading talkpoeder over me heen en vervolgens word ik gekortwiekt.

Ditmaal zit ik bij een typische mannenkapper. In tegenstelling tot vroeger bij kapper Hilgeman waar wekelijks met luide stemmen de roddels besproken werden door de vrouwen, werd er bij deze kapperszaak niet gepraat. Zwijgend knippen en scheren de drie stofjassen, de drie klanten (waaronder ik) ondergaan eveneens zwijgend hun lot als schapen die geschoren worden.

Aan het begin van de middag fietsen we naar een hotelletje bij het vliegveld in de buurt. Nog één keer hebben we de kans om em eens flink uit ons broek te laten hangen, dus we hebben een mooie plek geregeld, inclusief zwembad, gratis badkamerattributen en goed ontbijtbuffet. Om een uur of twee liggen we op onze bedjes aan het zwembad.

26 april

Ons galgenmaal was het ontbijtbuffet. Heerlijk van alles naar binnen gewerkt en op de fiets gestapt. Over de driebaanssnelweg fietsen we naar Bangkok Airport. Zoals gewoonlijk houden de auto's keurig in als we invoegen en uitvoegen en daarbij midden over de snelweg moeten fietsen.

Op de luchthaven hebben we vier uur de tijd om de fietsen reisproof te maken. Eerst een laag plastic foam, gevolgd door sealplasic. Als twee cocons met de contouren van fietsen leveren we Sam en San in. Maar helaas, in de statuten en reglementen staat dat fietsen in karton moeten. Inmiddels weet ik de postoffice te vinden en ik haal wat dozen die we om de fietsen doen en vervolgens weer insealen. Uiteindelijk worden de pakketten goedgekeurd, na aftikken van $320.

Na het boarden volgt er een vlucht van 11 uur. Oh, wat haat ik zo'n lange vliegreis. Gelukkig hebben we afleiding van wat films, muziek en de vrouw waar we naast zitten. De oudere verschraalde Duitse vrouw, die de levensvreugde van een zak cement uitstraalt, heeft tijdens de reis haar tas volgestouwd met alles wat maar te snaaien was (blikjes, flesjes water, en sandwiches en zakjes nootjes die iedereen kon pakken in dat kleine hokje naast de WC's waar de stewards en stewardessen het eten klaarmaken). We hebben smakelijk om haar zitten gniffelen en over haar zitten lullen en achteraf hoop ik dat ze geen Nederlands verstaan heeft.

Na overstap in Zürich, komen we na nog anderhalf uur in Amsterdam. We hebben een uur om de laatste trein te halen, dus we gaan met nog ingepakte cocon-fietsen de trein in en zetten daar de eerste fiets in elkaar. Tijdens de overstap op Leiden zetten we ook de tweede fiets in elkaar en fietsen van Dordt naar huis. Sjonge, wat een kou. Half bevroren komen we om 01.30 aan in een donker huis. Wat een ruimte en bezittingen voor twee mensen, bijna gênant terwijl je ook prima kan leven met twee sets kleren, een toilettas, twee fietsen, een bandenplakset, drie iPhones en een pinpas.

Arthur, die het fort bewaakt heeft, heeft ervoor gezorgd dat er brood, ham, kaas en sap klaarstaat. We werken een heerlijke bruine boterham naar binnen en duiken ons bed in om in een diepe droomloze slaap te zinken.

Dan nog wat statistieken:

Duur: 84 dagen, 40 Thailand, 17 Laos, 27 Cambodja

63 fietsdagen, 21 niet / nauwelijks gefietst

Totaal 4660 kilometer, langste fietsdag 161 kilometer

Gemiddelde prijs overnachting (tweepersoonskamer met badkamer, soms ontbijt) €16

Fietsen: Anne drie keer lekke band, lekke achterrem, Arco één gebroken spaak

Weer: driemaal een bui, verder altijd zon of licht bewolkt. Temperatuur overdag: begin februari ong 28, oplopend tot 40 graden eind april

Gezondheid: Arco ong 1 week hoofdpijn door verstopte kaak/voorhoofdsholte wrsch tgv airco/stof/luchtvervuiling in Phnom Penh, met paracetamol goed te doen.

De elfde week

9 april

Om tijd te winnen, want we willen nog zoveel zien hier, hebben we besloten om een stuk met de bus te doen. In plaats van vier dagen fietsen, leggen we de bijna 400 kilometer tot Pakse dus af met openbaar vervoer.

Na een heerlijk ontbijt hebben we afscheid genomen van onze villa. We sjezen naar het busstation waar ze net bezig zijn om de local bus naar Pakse gereed te maken voor vertrek. Allerlei spullen en natuurlijk mensen worden ingeladen. Er is een groot vak onderin de bus waar onze fietsen gewoon kunnen staan, das mooi, want als ze op elkaar gegooid worden, is de kans op schade groter. Voor de zekerheid nemen we een trui mee aan boord. Het zou niet de eerste keer zijn dat we overvallen worden door een airco op standje vriezen. Niets bleek echter minder waar te zijn.

Er is airco aan boord, maar deze heeft bij lange na niet voldoende porrie om de boel koel te krijgen. Bij vertrek zat de bus al vrij vol, maar onderweg blijven er maar meer en meer mensen instappen. Krukjes worden aangerukt om mensen te laten zitten in het gangpad. Na verloop van tijd is er geen plek meer voor krukjes en staan de mensen. Naarmate de reis vordert stijgt de temperatuur in de bus tot gruwelijke hoogten en breekt het zweet ons uit.

De reis duurt 7 uur. Tweemaal stoppen we langs de kant van de weg op een verlaten plek. Mensen stappen uit en gaan langs de kant van de weg piesen. Tweemaal stoppen we even op een busstation en de bus wordt direct besprongen en belegerd door verkoopsters met zakjes plakrijst, flesjes water, mango's, geBBQde platgeslagen halve kippen en spiesjes waarvan onduidelijk is welk beest en welk onderdeel van het beest het is geweest. We kopen iets waarvan het lijkt alsof het kleine ronde broodjes zijn, maar na de eerste hap blijken het een soort smakeloze vruchten te zijn, geen succes.

Meer dood dan levend kruipen we na 7 uur uit de oven, gelukkig kunnen we onze fiets weer op. We zoeken een guesthouse in Pakse. Bij binnenkomst lijkt er niemand te zijn, dus we roepen "sabaidee!!!" Er reageert niemand, maar als we over de balie kijken, ligt de receptioniste lekker te slapen en met veel moeite kunnen we haar wekken. Slaapdronken schrijft ze ons in en krijgen we de sleutel. Heerlijk, we kunnen douchen!!!

10 april

Net zoals eerder bij Tha Khek, is het hier ook weer mogelijk om een loop te fietsen, de Pakseloop. Ditmaal is de ronde ongeveer 400 kilometer en loopt oa over het Bolavenplateau. Vandaag staat de eerste etappe op het programma.

We hebben meerdere klimmen, waarvan de eerste een metertje of 300 omhoog over 20 kilometer, dus dat is niet zo steil. Daarna gaan we weer een meter of 200 naar beneden, een lekkere afdaling die we halverwege hebben gestopt voor een bak koffie (in deze regio wordt koffie verbouwd, dus dat was een goede bak koffie van versgebrande bonen). Daarna begonnen we weer te klimmen, we moesten weer een meter of 500 omhoog en inmiddels begon de zon weer behoorlijk te branden, dus het zweet gutste uit alle holtes en poriën. Halverwege kwamen we nog een Engelse fietser tegen. We stapten af voor een babbel en hij bleek al tweeënhalf jaar aan het fietsen te zijn en had bovenbenen als boomstammen. Zijn idee was, als het geld het toeliet, om nog tweeënhalf jaar door te gaan.

De volgende stop was bij een klein restaurantje. Hier hebben we allebei een grote bak noedelsoep op. Overal is dat hier te verkrijgen: een kom van een liter of twee, een berg noedels erin, dungesneden rundvleesstukjes, ballen waarvan we nog niet hebben kunnen achterhalen waarvan ze gemaakt zijn (een beetje de textuur van een frikandel), taugé en nog wat andere groenten. Bij de kom krijg je dan een bakje met kruiden (munt en Thaise basilicum) en soms rauwe boontjes en sla, deze kan je naar believen toevoegen. Verder staat er natuurlijk peperpuree, suiker, zout, ketchup, chilisaus enz. Inmiddels zijn we de pit gaan waarderen, dus mikken we er in ieder geval wat peperpuree doorheen. We blussen af met water (meestal staat er water en glazen en mag je jezelf bedienen, dus na het zweten is het dan goed vocht aanvullen).

Eindbestemming Tad Lo, een dorp wat zijn bestaan te danken heeft aan de watervallen die er naast liggen, jawel, de watervallen van Tad Lo. We hebben even genoten van een bad in de watervallen en hebben daarna onszelf de maaltijd in een naburig restaurantje goed laten smaken. Vannacht slapen we in een soort hutje op palen, basic maar leuk. We zetten de ventilator aan, kruipen onder de klamboe en slapen heerlijk een uurtje of 9 achter elkaar.

11 april

Vandaag hebben we onszelf een rustdag gegeven en willen de watervallen nogmaals bezoeken. Eerst een goed ontbijt naar binnen gewerkt in een piepklein restaurantje waar de meest opvallende bewoonsters een grote zeug met big waren. De beesten liepen vrolijk al knorrend door de keuken en langs en onder de tafeltjes. Verder liepen er twee kleine poesjes die met hun nagels geen goed deden aan de opblaasbandjes en -beesten die overal door de winkel verspreid lagen (en te koop waren om mee in de poelen bij de watervallen te spelen).

Vervolgens dus naar de watervallen. Er zijn meerdere "verdiepingen" en vandaag gaan we een verdieping hoger, een halve kilometer verderop vergeleken met waar we gisteren waren. Hier stort het water zich een meter of 15 naar beneden en zijn er veel plekken om te zitten, hangen, relaxen, zwemmen, je haren of kleren te wassen of van de waterval af te springen. Het wassen hebben we overgeslagen en het laatste laten we aan de locale jeugd over, maar aan de rest hebben we lekker meegedaan.

Alle dieren doen trouwens gewoon gezellig mee met het leven in het dorp, dus als je aan het zwemmen bent in de rivier, kan je zomaar ineens oog in oog staan met een waterbuffel of olifant.

's Middags hebben we een beetje op het balkon in de hangmat gehangen, geen stress. Wat internetten, inspiratie opdoen voor de volgende reis, Noordkaap op de fiets, Italië / Kroatië, of toch de Pamir Highway?

Tijdens onze eerste lange reis, drie maanden midden Amerika, zaten we om de paar dagen een paar uur in een internetcafe onszelf te kastijden met een veel te trage computer. Mailen, foto's op CD branden, en meer van dergelijke ouderwetse dingen. Tijdens de reis nu hebben we misschien tweemaal ergens geslapen zonder WIFI, verder vrijwel altijd gratis een snelle verbinding, meestal zelfs zo snel om uitzending gemist of zelfs Netflix aan te kunnen. Filmpjes op de IPad maken en bewerken en foto's in de cloud, gemak dient de mens.

12 april

Volgende etappe in de Pakseloop. Eindbestemming de Fane watervallen. We wilden graag zo vroeg mogelijk op de fiets zitten in verband met de warmte, dus om half zeven zaten we in het restaurantje om de hoek te ontbijten. Na de benodigde calorieën naar binnen gewerkt te hebben voor de eerste paar uur vertrokken we. Eerst naar Thateng, afstand 25 kilometer en 500 hoogtemeter omhoog, was wel zweten, maar hoe hoger we kwamen hoe koeler het werd. In Thateng een maaltijd naar binnen gestouwd en door. Weer 500 hoogtemeters omhoog om uiteindelijk op ongeveer 1300 meter boven zeeniveau uit te komen.

De route is mooi, we fietsen door koffieplantages, jungle en leuke dorpen. Overmorgen is het nieuwjaar, de mensen hebben dan vakantie en nu zijn al veel mensen vrij en kinderen hoeven niet naar school. Overal hangt echt een relaxte vakantiesfeer. Het is traditie om rond nieuwjaar watergevechten te doen, en we zijn onderweg meerdere keren door waterpistolen belaagd en met bakken water bekogeld. Dolle pret natuurlijk voor de kinderen en voor ons ook wel aangenaam omdat het lekker afkoelde.

Vandaag hebben we drie watervallen bezocht; Tad Yuang, Tad Champy en Tad Fane. Fantastische setting allemaal, omringd door jungle en dan ineens een waterval die met donderend geraas tientallen meters en bij Tad Fane zelfs 120 meter naar beneden stort.

Bij de tweede waterval moesten we even geduld hebben om de boel op de foto te krijgen want het uitkijkplatformpje was bezet door twee homosexuele dames (waar ik overigens niks op tegen heb) die uitgebreid elkaars puistjes uit stonden te knijpen (wat ik dan wel weer meer iets vind om binnenshuis te doen en niet op een uitkijkplatform bij een waterval)

We slapen in een simpel guesthouse. Bij aankomst was het een beetje onduidelijk wie er de baas was. Ik dacht dat de wild gebarende, loensende man, waarmee nauwelijks te communiceren was (maar dat is hier meer regel dan uitzondering) de eigenaar was. Dit bleek echter de metiele zoon van de eigenaresse van het guesthouse, dus zij griste snel het betaalde geld uit de handen van haar zoon. Toen we later rustig aan een biertje zaten, kwam de flapdrol nog stukjes karton verkopen en ons een hand geven, maar die hebben we vriendelijk geweigerd. Dat was maar goed ook want na het niet-handenschudden haalde hij zijn toedeledokie uit zijn broek en begon voor onze neus te staan pissen, waarna hij, voordat de boel goed en wel uitgedruppeld was, de zaak weer opborg achter zijn gulp. Wij blij dat we die handshake geweigerd hadden.

Vanavond hebben we in het restaurant van het Tad Fane resort zitten eten met uitzicht op de watervallen, heerlijk eten op een schitterende locatie.

13 april

Heerlijk op de fiets stappen met 1100 hoogtemeters op de teller en weten dat we naar 150 gaan. We gaan weer van het Bolavenplateau af, de eerste 45 kilometer van vandaag gaan geleidelijk naar beneden, dus dat was nauwelijks trappen. Dat is iets wat we in Nederland echt niet kennen; stel je voor dat je vanuit Papendrecht zonder te hoeven trappen zo naar Den Haag kan fietsen, zou wel geinig zijn.

Zodoende stonden we om 8 uur al in Pakse, waar we vier dagen daarvoor begonnen zijn. Vervolgens zijn we na een goed ontbijt doorgegaan naar Champassak, een leuk dorp aan de Mekong. We hebben na wat zoeken het Guesthouse gevonden en ons geïnstalleerd in een kamer waar we de airco alleen kunnen gebruiken als we niet de lampen aan hebben en de ventilator, anders slaat de zekering eruit. Gelukkig zijn we inmiddels bedreven in het opsporen van de schakelaars en de meterkasten in Guesthouses, het gebeurt regelmatig dat we ergens ineens in het donker zitten, maar meestal is dit dus zelf op te lossen door op zoek te gaan naar de aardlekschakelaar en deze om te zetten. Regelmatig is de boosdoener de elektrische verwarmer van het douchewater, hiervoor zit de schakelaar vaak in de douche, op een plek waar hij lekker nat kan worden....

Vanavond zijn we beland in een restaurantje van een eigenaar die erg goed Engels sprak, hij adviseerde ons om morgen naar de dorpstempel te gaan voor de festiviteiten ivm de nieuwjaarsviering. Ben benieuwd...

14 april

Zoals gewoonlijk weer om een uur of zes wakker, lekker vroeg. We zijn wezen ontbijten bij dezelfde aardige vent waar we gisteren gegeten hebben en daarna naar Wat Phu, oude tempelruines gefietst 10 kilometer verderop. De tempel was tegen de bergen aangebouwd, op een prachtige plek. Nadat we een paar uur hebben rondgelopen en genoten hebben van de omgeving en het uitzicht zijn we weer terug gefietst.

Onderweg stonden er meerder keren groepjes kinderen klaar met bakken water en waterpistolen om iedereen die voorbijkwam nat te spuiten. We kwamen dus doorweekt terug in het dorp, maar met een brandende zon en een graadje of 40 was dat geen straf.

Vanmiddag lekker geluierd en een boek gelezen, totdat ineens het weer omsloeg. Vanuit het niets ging het ineens hard waaien en de bladeren vlogen om onze oren. De grote veranda waar we op zaten heeft gelukkig stevige bamboe rolluiken dus die werden maar uitgeklapt om de meeste rommel en wind buiten te houden.

Het nieuwjaarsfeest barst ook, net als het weer, in alle hevigheid los. Waar wij aan de oliebollen zitten en vuurwerk afsteken, gaat het hier als volgt:

Benodigdheden: Toyota Hilux, ton met water, waterpistolen, bakjes, kinderen, stoel, oma / schoonmoeder, bloemen, voor ieder familielid eenzelfde T-shirt en grote hoeveelheden BeerLao.

Werkwijze: drink eerst een BeerLao, rijd je Toyota Hilux Pick-up (3 liter TD, ik wil ook zo'n ding) voor, zet er een grote ton gevuld met water in. Drink een BeerLao. Zet een stoel in de laadbak. Zet je schoonmoeder / oma met een bloemenkrans om haar nek op de stoel in de laadbak. Prop de rest van de laadbak vol met kinderen met waterpistolen en bakjes om met water te kunnen gooien. Drink nog een BeerLao. Kruip achter het stuur en zet de radio keihard aan. Rijd de straat op en neer terwijl de kinderen iedereen op straat loopt, rijdt (of fietst!) natgooien.

15 april

Voor zonsopgang uit bed, voor 6 uur op de fiets. Eerste obstakel is de Mekong die we over moeten. We volgen de borden "ferry", maar de gloednieuwe chique bordjes die hier overal staan om alles perfect aan te geven zijn duidelijk uit een ander potje bekostigd dan de "ferry" zelf. Deze bestaat uit twee kano's met daarop wat planken overdwars waar we de fietsen op kunnen zetten tegen een soort houten hekje. Omdat we zo vroeg zijn, moet eerst de bootman nog even gecharterd worden, maar dat is gelukkig snel gebeurd. We waden door het water om onze fietsen aan boord te krijgen en pruttelen naar de andere kant.

Aan de overkant eerst maar een bord noedelsoep naar binnen gewerkt voor de benodigde brandstof en door: 123 kilometer naar de boot naar Don Det.

Inmiddels zitten we op Don Det, één van de 4000 eilanden in de Mekong, vlak bij de grens met Cambodja, het zuidelijkste puntje van Loas. De gigantische rivier is hier een kilometer of vijf breed en vertakt hier in een netwerk wan stroompjes, stromen en eilandjes. Grotendeels begroeid met jungle en sommigen bewoond. Don Det is echt een héél relaxed eiland, er hangt hier een behoorlijke hippie sfeer. Overal guesthouses en kleine restaurantjes, bijna altijd met groot terras aan de rivier met lage tafels, ligbedden en hangmatten, waar je dus heerlijk kan luieren en eten. Dus de komende dagen is ons programma: luieren en eten....

16 april

.... en weer nieuwjaar vieren. Vanmorgen in het restaurant bij "mama" werden we verwelkomd met talkpoeder en lippenstift op onze gezichten. Van oma kregen we geluksarmbandjes om. Iedereen hier loopt met een wit met rood gezicht. Ook gaat het bier drinken onverminderd door. Bij elk huisje staan inmiddels minstens tien lege kratten, maar de sfeer is en blijft vooralsnog relaxed en gezellig.

Na onze nieuwjaarsdoop hebben we een rondje eiland gefietst om een beetje de boel te verkennen.

De tiende week

2 april

Vannacht heerlijk bijgeslapen en de gemiste uurtjes van de nachttrein weer ingehaald. We stappen op de fiets en tien minuten later staan we bij de immigration want we gaan Thailand verlaten. Stempels in de paspoorten en door. We fietsen over een lange brug over de Mekongrivier, die de grens is tussen Thailand en Laos. Er staan borden langs de weg, verboden te fietsen, maar die zien we gewoon maar niet, want er is geen andere route. Weer tien minuten later zitten we aan een soort van schoolbankjes onze visumformulieren voor Laos in te vullen. Twee loketjes verder en $72 armer, hebben we weer een mooi visumbriefje en een zwikkie stempels in ons paspoort.

We rijden Laos binnen (weer rechts rijden) en het valt meteen op dat het hier weer minder ontwikkeld is dan Thailand. Net zoals in Cambodja, roepen kinderen weer hallo en na twee kilometer komt de eerste brommer al weer naast Annemarie rijden om de gebruikelijke vragen "where you come from?" en "where you go?" te vragen.

Een kilometer of 15 verder rijden we Vientiane binnen, de eerste indruk is prima. Een gemoedelijke stad, vrij rustig maar dat zou ook nog kunnen komen omdat het zondag is. In het verleden hebben de Fransen het hier voor het zeggen gehad en dat zien we nu nog aan de vele bakkerijen / patisserieën / koffietentjes, die helaas vandaag voor een deel dicht zijn.

Nadat we ons backpackershostel hebben gevonden en de tassen afgegooid hebben, hebben we het informatiecentrum van COPE (cooperative orthotic & prosthetic enterprise) bezocht. Erg indrukwekkend. Deze organisatie runt instellingen (ziekenhuizen) die de mensen van Laos gratis (als er geen eigen geld beschikbaar is) voorzien van kunstledematen en revalidatie. De "klanten" zijn vooral slachtoffers van niet eerder geëxplodeerde klusterbommen uit de vietnamoorlog. Deze bommen werden hier gedropt door de Amerikanen omdat de aanvoerroute van de vietcong hier liep of ook omdat het soms niet lukte om de goede doelen in Vietnam te bombarderen en de vliegtuigen niet terug konden om te landen met de bommen, dus deze verschrikkelijke projectielen dan maar op Laos dumpten.

Een klusterbom bestaat uit honderden kleine bommetjes die een groot oppervlak kunnen bedekken. Een deel ontplofte niet meteen, dus die worden nu nog vaak gevonden. Kinderen zien de bommetjes ter grootte van een tennisbal liggen, spelen ermee en worden opgeblazen. Boeren die hun land willen bewerken stuiten erop en verliezen armen en benen. Huismoeders die vuur stoken om op te koken of afval te verbranden verliezen armen, benen of worden blind als het vuurtje toevallig boven zo'n tennisbal ligt.

De arme plattelandsbevolking van Laos heeft vaak de keuze: met gevaar voor ontploffende bommen hun, op zich vruchtbare, land bewerken of honger lijden. Laos is echt een bizar voorbeeld van wat gewone burgerbevolking te lijden kan hebben van agressie en oorlogen van machthebbers die alleen voor een bepaald idee een allesvernietigende oorlog voeren (Laos was tijdens het vietnamconflict zelf niet eens in oorlog).

3 april

Vandaag een record gefietst, 161 kilometer op de teller, dat schiet lekker op. We fietsen langs de Mekong naar het oosten, van Vientiane naar Pakxan. Mooie route, aan de ene kant de bergen, aan de andere kant de Mekong. Het is hier heerlijk weer, lekker koel (overdag een graadje of 30) vergeleken met de regio rond Bangkok, waar het echt niet te harden was. Fietsen gaat dus een stuk makkelijker en in plaats van een liter of 12 water per dag, drinken we ineens maar een liter of 6. (En in plaats van donkergele-oranje pis, pissen we weer gewoon lichtgeel ;-). )

Bij aankomst fietsen we naar het guesthouse wat Annemarie al van te voren gespot had op booking.com. Soms reserveren we, soms ook niet, we blijven graag flexibel, kunnen soms provisie voor booking.com uitsparen voor de eigenaar èn hollanders als we zijn, is het de moeite waard om niet te reserveren en te kijken wat voor prijs ze rekenen als je gewoon aan komt waaien, soms dus minder. Maar ditmaal hadden we een gehaaide vrouw die ineens een hogere prijs wilde. Ze had alleen ff geen rekening gehouden met Anne: voor dergelijke gevallen heeft ze een print-screentje paraat met de genoemde prijs op booking.com, helaas mevrouwtje....

Snel onder de douche gestapt en een restaurant uitgezocht om te eten. We krijgen een menu-kaart in het Engels. Voor ons natuurlijk heel makkelijk, maar voor de serveerster die geen Engels spreekt, laat staan leest, net zo onbegrijpelijk als de taal in Laos voor ons. Maar gelukkig toch weer gelukt iets te bestellen.

Vervolgens nog even langs de markt voor fruit. Fantastisch wat een rekenwonders die gasten zijn: we willen 1 appel, 1 peer en twee mandarijnen, al deze vruchten hebben een andere kiloprijs. De mensen hier kunnen door alles bij elkaar ineens op de weegschaal te gooien (die overigens minstens 100 jaar oud is) bepalen wat de prijs is, geniaal. Overigens gooien ze altijd alles op de weegschaal, ook als je een mango van 50 cent per stuk koopt, wordt hij (of zij) toch nog even op de weegschaal gegooid, meten is weten.....

4 april

Vanmorgen kostte het wat moeite om bij vertrek onze, licht vergeetachtige, gastvrouw te overtuigen dat we gisteren al afgerekend hadden, maar vervolgens konden we toch vertrekken. Vandaag bijna 100 km voor de boeg, het eerste stuk rijden we nog even een stukje om, langs de Mekong rivier. Super mooi rijden, maar wel onverhard over bobbels en kuilen, bij een tegenligger is het stofhappen, maar gelukkig is het niet zo druk.

Halverwege zijn we gestopt om effe een bord soep / fried rice naar binnen te werken en vervolgens nog een keertje om wat te drinken en een ijsje te doen om wat af te koelen.

De hele vakantie al treffen we langs de kant van de weg kraampjes. Vaak verkopen de mensen dan de plaatselijke specialiteit en dan ook bij alle kraampjes precies hetzelfde. Bijvoorbeeld 100 kraampjes met gedroogde vissies op een rij, tientallen kraampjes met kleefrijst verpakt in bamboe, 50 kraampjes met meloenen (allemaal op precies dezelfde manier opgestapeld enz. Vandaag reden we op een gegeven moment door de regio van de messen: tientallen kraampjes met exact hetzelfde aanbod van messen, machetes en spades. Een tijdje later reden we voorbij talloze kraampjes met pakketjes van bananenbladeren; meestal zit daar dan banaan of stickie rice of in ieder geval iets zoets in wat in bananenblad gekookt of op de bbq geweest is. Wij dus stoppen want we hadden wel trek in een zoete snack. Na het uitpellen van 5 lagen bananenblad bleef er een klein wit plakkerig hoopje over ter grootte van een klein lucifersdoosje. Nog steeds vol verwachting van een zoete hap steken we het witte hoopje in onze mond en blijkt het vis te zijn. Oei das we ff wennen, maar op zich toch ook wel weer lekker.

Tegen één uur rijden we Vieng Kham binnen, waar we vanavond slapen. Vandaag hebben we weer genoten van het fietsen, de natuur is hier schitterend, aan de ene kant de rivier en aan de andere kant de bergen en jungle. In de jungle leven nog wilde beren, tijgers, olifanten en wat minde spectaculaire dieren, maar de kans dat je die zo tegenkomt is nogal klein, dus we hebben ze dan ook nog niet gespot.

Nadat we tweemaal heerlijk zijn wezen dineren (eerst varken van het spit, maar omdat de porties niet zo groot waren zijn we een paar deuren verderop nog maar een keer wezen eten), ons bed weer opgezocht. Airco op 17 graden en slapen maar.

5 april

Vandaag één van de mooiste fietsdagen tot nu toe. We fietsen de Tha Khek loop, een ronde van ongeveer 400 kilometer door centraal Laos. Vandaag door prachtig bergachtig gebied, ontzettend mooie uitzichten over de kalksteenrotsen en jungle. Na ongeveer 80 kilometer en een korte en langere klim (en dus ook afdaling!) kwamen we in Kong Lor.

Smiddags hebben we hier een tocht door de Konglor Cave gemaakt. Dit is een 7 kilometer lange grot waar een rivier doorheen stroomt. Met een kleine houten kano met motortje zijn we voor ongeveer €13 meegenomen door onze bootman. Ruim een uur heen, waarbij we een deel moesten lopen en soms moesten helpen duwen en trekken aan de kano, omdat het te ondiep werd om te varen. De grot was deels verlicht, echt een schitterend indrukwekkende ervaring. Aan de andere kant van de berg kwamen we weer in het daglicht, hebben een colaatje gedaan en zijn weer terug gegaan.

Op de stukken dat we moesten lopen en klauteren konden we onze bootman (die twee koppen kleiner was dan ik en aan één kant een klompvoet had) maar nauwelijks bijhouden, hij vloog werkelijk over de rotsen en ongelijke paadjes, echt bizar, op zijn slippertjes met één voet die dus in een hele onhandige stand stond.

We slapen in een dorp bij het begin van de grot. Het dorp ligt aan een doodlopende weg van ongeveer 40 kilometer dus het is hier heerlijk rustig. Prachtige bergen om ons heen, rijstvelden en een paar kleine huisjes.

6 april

Bij een doodlopende weg moet je dus ook weer hetzelfde stuk terug, maar omdat het hier zo mooi is, geen straf. Vervolgens weer een pittige klim van ruim een uur en daarna een beetje op en neer. De route was weer genieten, dwars door met jungle begroeide bergen. Wel werd Annemarie nog bijna gebeten door een slang. Juist op het moment dat ze al fietsende een slok uit haar bidon nam, fietste ze vlak langs een slang die van schrik rechtop ging "staan", maar gelukkig bleef het bij dreigen.

Eindbestemming vandaag: Lak Sao, een dorpje op de kruising van wat wegen. We zitten op 25 kilometer van Vietnam. Toen we het dorp binnenreden kwamen we langs een zwembad, en deze was zowaar geopend, er kwam zelfs water van de glijbanen!! Meestal zijn dergelijke dingen óf gesloten, óf under construction, óf already finished. We namen dus onze kans waar, hebben de fietsen geparkeerd en zijn het water ingedoken. Vanuit de hoek van het zwembad klonk keiharde muziek en we waren, zoals gewoonlijk, vrijwel de enige bezoekers, maar dat maakte de verkoeling er niet minder lekker op.

Daarna hotelletje gezocht, gegeten en naar bed.

7 april

Goed geslapen ondanks het ontbreken van de airco. Ontbeten met een appel, peer, yoghurtje, cornflakes en koffie en op de fiets gestapt. We fietsen weer door de bergen, maar hier in de buurt is wel een hoop van de jungle gekapt, zonde, maar misschien zou ik wel hetzelfde doen als er verder niet zoveel werk is en je met het hout grof geld kan verdienen.... alle huisjes zijn hier dan ook voorzien van hardhouten kozijnen, deuren en vloeren.

Na ongeveer dertig kilometer komen we door een gebied wat deels onder water is gelopen omdat er verderop een stuwdam is gebouwd. Omdat de bergen / heuvels hier heel grillig gevormd zijn, is ook het meer heel grillig gevormd, met overal aftakkingen en eilandjes. Alle bomen die er stonden en nu met de wortels onder water staan, zijn doodgegaan en er staan dus duizenden kale stammen die boven het water uitsteken, een heel surreëel gezicht.

Na 50 kilometer een happie gegeten en weer 50 kilometer verderop zagen we zowaar weer een geopend zwembad met glijbanen. Naast het waterpark staan een soort bungalowtjes waarvan we er eentje kunnen huren voor €11. We hoeven ons niet lang te bedenken: ik zeg doen! Tien minuten later liggen we in het bad. Om de mensen niet teveel te shockeren gaat Annemarie met shirt en korte broek aan zwemmen, er zitten hier alleen maar locals, die allemaal met kleding aan het water ingaan. Twee van die gebruinde blanken zijn al een attractie, een bikini is dan echt te veel van het goede.

Er wordt hier door groepjes mannen / jongens behoorlijk wat bier genuttigd en er staan overal lege flessen op tafeltjes (van die lekkere grote, 640ml), maar ondanks de grote hoeveelheden bier is er niemand irritant of met een grote smoel (al kan dat ook zo lijken omdat de muziek keihard staat). Op het moment dat ik net de glijbaan af wil gaan, wordt ik aangeschoten door een stel van die jongens en even later staat we te proosten met een heerlijk glas koud Beerlao, heerlijk bier overigens....

We gebruiken voor de navigatie vaak de app maps.me. Dit is een gratis soort van Google Maps waar je makkelijk kaarten kan laden en offline gebruiken (wat op zich met googlemaps ook wel kan maar sommige regio's zijn niet te downloaden). Op maps.me staan ook veel guesthouses, restaurantjes en bezienswaardigheden genoemd, hierop zoeken we meestal naar eetgelegenheden. Vandaag pakte dat super uit, in het kleine dorp waar we zitten, hebben we zo dus een lekker plekkie gevonden met zeer goed eten.

Daarna lekker slapen, maar voordat dat ging lukken hebben we eerst van huisje gewisseld omdat de fan van de airco het niet deed, zonder airco gaat slapen hier erg moeizaam.

8 april

Vandaag fietsen we het laatste stukje van de Tha Khek loop, weer een erg mooi stuk, door de bergen. Een makkelijke etappe, 60 kilometer. Vandaag hebben we ons getrakteerd op een goed hotel. Het hotel is een omgebouwde Frans-koloniale villa. We hebben een heel mooie kamer met heerlijke stortdouche, echt heerlijk na een aantal nachten lowbudget verblijven.

Ik weet nu echt zeker, er zijn twee opties:

1. Mijn volgende auto wordt een Tesla model 3 (of als ik ineens een zak met geld krijg een model S). Een ontzettend mooie auto (= mijn mening, smaken verschillen). Niet schadelijk voor het milieu. Gratis rijden (nadat je de auto hebt gekocht natuurlijk). Sinds het lezen van het boek "Elon Musk" (bedankt voor de tip, Jaap. Evenals het boek "Sapiens" wat je adviseerde een lezenswaardig boek!) ben ik fan van deze visionair.

2. Mijn volgende auto wordt een Toyota Hilux 3.0 TD 4x4. Eveneens een fantastische bak om te zien. Funest voor het milieu. Kost een vermogen om in te rijden. BPM voor zo'n apparaat is verdorie meer dan de netto cataloguswaarde. Bruut apparaat en zo denken ze er hier ook over, van elke twee auto's is er ééntje een Hilux. WWWRRRRRRR!!!!!

De negende week

26 maart

Vandaag naar Bangkok, het einde van ons Thailand avontuur komt en dichtbij. Gewoon een dag fietsen, verder geen bijzonders.

27 maart

Vannacht heeft het geregend en tot een uur of tien vanmorgen bleef het regenen, asjemenou dat zijn we niet gewend. Nadat het droog werd, is Anne bij de fietsenmaker langsgegaan om de rem te laten fixen, wat helaas niet ging lukken. Omdat de techneut er vandaag niet was, konden ze helaas ook de remmen niet vervangen.

Ook zijn we op jacht geweest naar bubbeltjesplastic om de fiets in te pakken voor de vlucht naar Sri lanka, dat is gelukkig wel gelukt. Vanmiddag zijn we met de boot over de rivier op stap geweest, erg makkelijk en snel vervoermiddel door de stad. Ook is het mogelijk om met een longboat door de grachten te gaan, best spectaculair: met een rotvaart door de smalle grachten met het sterk vervuilde water. Gelukkig zitten er een soort plastic rolgordijnen aan de zijkant die je op kunt trekken als er een boot tegemoet komt. Zodoende krijg je in ieder geval niet dat ranzige water over je heen.

28 maart

Vanmorgen hebben we de boel ingepakt. Toen we de fietsen nog even een beetje afborstelden voor de reis naar Sri Lanka, ontdekte ik een gebroken spaak. Dat kon niet op een beter moment komen met een fietsenmaker op 75 meter afstand. Gelukkig hadden ze tijd en wij hebben de goede maat spaken bij ons, dus het was zo gepiept. Toen we in Chili een gebroken spaak hadden, zijn we een halve dag bezig geweest om de spaak te vervangen en het wiel opnieuw te richten. Die gasten van de fietsenshop en de benodigde ervaring zijn in een uurtje klaar.

Vervolgens zijn we naar een hotel naast het vliegveld gefietst. Omdat we om 5.25 am de vlucht hebben, kunnen we dan nog ff een tukkie doen en snachts naar het vliegveld fietsen.

29 maart

Om 1:30 gaat de wekker. Midden in de nacht rijden we over de grote weg naar het vliegveld. Her en der is er nog een karaokebar open waar drie laatste bezoekers lallend meezingen. Verder vrijwel geen mensen en verkeer, wel een gekke gewaarwording om zo samen snachts over de snelweg te fietsen.

Op het vliegveld de fietsen in bubbeltjesplastic verpakt en toen we daarmee klaar waren ging de incheckbalie open. Wij inchecken..... Niet dus.....

De fietsen moeten in karton verpakt worden (terwijl op de website stond dat doorzichtig plastic goed is). Ik word naar het postkantoorpunt gestuurd om de fietsen in karton te gaan inpakken. Gelukkig waren daar twee erg vriendelijke dames die met behulp van karton (vier opengeknipte dozen van de grootste maat per fiets), kilometers tape en van dat plastic band wat je ergens omheen kan doen en vastsmelten, de fietsen ingepakt hebben. Na 20 minuten dus weer inchecken. Niet dus.....

De dozen zijn te groot, je moet ze kleiner inpakken. Omdat we geen vouwfiets hebben, gaat dat niet lukken. Moeilijk, moeilijk en uiteindelijk ga ik samen met de dame van de incheckbalie op onderzoek uit of de fietsen met een cargo-vlucht meekunnen. Balie van de cargo dicht (het is 3:00 snachts). Wij met twee onhandige fietsdozen naar ander kant van luchthaven naar oversized luggage balie, ook dicht. Wij weer met die rotdozen op een kar, overal tussendoor manoeuvrerend naar de incheckbalie. Nee de dozen zijn echt te groot. Wij weer naar cargo-balie (intussen begin ik een beetje geïrriteerd te worden). Balie is open. Na drie keer de dozen opmeten en geklooi met een rekenmachine komt er een prijs van €350 per fiets uitrollen.... dacht het niet.

Wij weer zigzaggen (nog steeds met die veel te grote dozen op een karretje) naar incheckbalie. Fietsen kunnen zo niet mee, en wij gaan geen €700 betalen met het risico tijdens de terugreis dit weer te moeten doen. Irritatie stijgt en er borrelt een nieuwe optie op: fietsen laten staan op luchthaven, gaan backpacken in Sri Lanka en volgende maand de fietsen ophalen. Ik dus met de medewerkster naar de luggage-store balie, maar je raadt het al; dat kost ook weer een vermogen. Plus het feit dat we geen goede rugzak hebben en op de terugreis niet zoveel tijd bij overstap toch geen goede optie. Weer met dozen naar incheck balie en nogmaals moeilijk lopen doen, irritatie stijgt tot kookpunt zeker omdat we inmiddels tig keer hebben gevlogen met fietsen zonder problemen. Het personeel van de incheckbalie begint ook nerveus te worden, de tijd dringt, we moeten zo boarden. Het is nu een knoop doorhakken, wat gaan we doen?

Ze bekijken het maar, steek die boardingpassen maar in je hol. We grissen de paspoorten terug, pakken de fietsen weer uit en blijven wel in Thailand. Sri Lanka gaat niet door en Sri Lankan Airways staat voor eeuwig op onze zwarte lijst. We zetten de fietsen weer in elkaar en om 6:30 zitten we weer in ons hotel. 7:30 zitten we op de fiets, we gaan naar noord Thailand. Omdat 6 april ons visum verloopt, gaan we richting Laos en daarvandaan zien we wel wat op ons pad komt.

Om een uur of één zitten we in Ayutthaya, een gezellige stad met veel bezienswaardigheden. Hier vermaken we ons wel twee dagen.

30 maart

Vanmorgen hebben we een aantal tempels bekeken. De architectuur doet denken aan Ankor Wat, Cambodja. Best indrukwekkend om te zien. Gisterenavond hadden we al een glimp opgevangen (savond zijn de tempels verlicht) maar overdag ziet het er ook mooi uit. Nadat we van de plaatselijke specialiteit genoten hebben (een soort dunne pannenkoeken die je zelf moet vullen met een soort suikerspinslierten maar dan dikker), begon het zo warm te worden dat we voor een siësta naar de airco van ons hostel zijn gevlucht. In de moordende zon is het overdag echt niet te doen. Na een paar uur begon het iets af te koelen en zijn we weer op pad gegaan, naar Baan Hollanda. Dit is een soort informatiecentrum op de plaats waar ooit de Hollandse nederzetting was, tijdens de tijd van de VOC. In tegenstelling tot de meeste landen in de regio, is Thailand nooit gekoloniseerd geweest. Wel waren er veel handelaren en andere buitenlanders vanuit de hele rest van de wereld, maar de Thaise koning was en bleef de baas. De Hollanders hebben dus niet zomaar alles weg kunnen kapen, maar moesten echt met de Thaise koning en machthebbers onderhandelen.

In het informatiecentrum werden we ontvangen door een Thais vrouwtje die vol trots een beetje Nederlands sprak. Na de rondleiding natuurlijk aan de stroopwafel. Voor de frikadellen en kroketten, die ze ook hadden, was het alleen toch nog te warm.

Savonds zijn we aan boord geklommen van de nachttrein naar Nong Khai, vlakbij de grens met Laos. Omdat we de fietsen mee willen nemen, kunnen we alleen derde klas reizen, we zitten / hangen dus een uur of 10 tussen de dozen, zakken, pakken en vracht die mee gaat met de trein. Das niet echt optimaal slapen, maar gelukkig toch nog wel een paar uur kunnen tukken.

1 april

Om half negen zijn we in Nong Khai. Het eerste wat opvalt, is de aangename temperatuur. We waren Bangkok en Ayutthaya gewend waar het de laatste dagen tot een uur of half negen wel te doen was, maar daarna brandde de genadeloze zon met een moordende hitte tot een uur of half zes. Midden op de dag was het dik over de 40 graden.

Maar nu dus in Nong Khai een graadje of 30, gewoon koel. Eerst hebben we een soort beeldentuin bezocht waar een één of andere vage mysticus in de loop van 20 jaar een hele collectie gigantische Buddha en hindoe-beelden heeft gemaakt, sommige wel tot 40 meter hoog. Er hing een beetje Efteling-sfeertje en er waren eigenlijk alleen Thaise toeristen. Ook stond er nog een gebouw, waar de beste man lag begraven, rond zijn grafmonument groene knipperende kerstverlichting. Verder lagen er interessante voorwerpen van tijdens zijn leven; een tuinstoel, zijn zwembandjes, wat kleding, kinderfoto's en meer van zulke bijeengeraapte kitscherige rotzooi.

Het blijft ook fascinerend om te zien hoe de mensen hier vol eerbied op de knieën gaan voor een stel dode voorwerpen en beelden of voor een monnik hun offers komen brengen om vervolgens een soort van gezegend te worden. Door de bril van de ratio waarmee ik de wereld bekijk, voor mij zo totaal onbegrijpelijk, soms meelijwekkend of zelfs belachelijk, maar voor de mensen hier dagelijkse realiteit. Voor mij is dat toch wel de meest belangrijke les die ik heb geleerd tijdens het reizen: wat voor de één heel normaal en realistisch is, kan voor de ander complete flauwekul zijn en andersom. Maar dan nog: geef mij maar getallen, experimenten, maten, en gewichten, daaraan kunnen we tenminste meten en samen tot dezelfde uitkomst komen als je volgens dezelfde spelregels werkt.

Daarna naar de markt. We waren er om 18:00, dat is wel geinig want om 18:00 en om 8:00 klinkt er in openbare ruimten zoals de markt, het station, de busterminals e.d. ineens het volkslied (vanuit speakers die overal ophangen en die je tot dat moment nog helemaal niet hebt gezien). Ieder gaat of blijft stokstijf staan en als de tune afgelopen is, gaat iedereen weer door met waarmee hij of zij bezig was. Bij de volgende film zal ik het laten zien, want we hebben het sneaky kunnen filmen.

De achtste week

19 maart

Met goedgevulde magen op pad, gelukkig maar want pas na vier uur (80 kilometer en een lekke band verder) hebben we weer voor het eerst gegeten, dus dat smaakte prima. Vandaag doorjakken, eindbestemming vlak in de buurt van vliegveld Bangkok.

We slapen in een soort appartementje, heel mooi gezellig kamertje. Aan het eind van de middag zijn we naar een gezellige markt geweest met de gebruikelijke rommel (shirts, slippers, dvd's,) maar ook grappige dingen zoals kleine visjes, garnalen en kreeftjes voor in het aquarium. Verder veel eet- en drink-dingen, dus we hebben vanalles geproefd.

Nu gaan we zo weer lekker slapen, het gezoem van de vliegtuigen die hier om de minuut over vliegen zal ons wel in slaap zoemen.....

20 maart

Weer vertrokken net nadat het licht werd om voor de grootste hitte een eind gedaan te hebben. We fietsen door zuid-Bangkok, druk maar goed te doen. Zigzaggen tussen auto's, bussen, busjes en scooters. We hebben de Thaise ijs-thee-met melk ontdekt, verkrijgbaar in veel verschillende smaken en erg lekker als je dreigt te oververhitten. Qua wegen hebben we vanalles gehad, van vierbaans snelweg tot rustige achterafweggetjes. Op de kaart kan je niet goed zien hoe druk het ergens is, maar soms ga rijden we van het ene op het andere moment van de drukte in de rust en andersom. Een groot deel van de rit ging door gebied waar vanalles verbouwd wordt, rijst, graan, fruit, maar ook poelen waar vis en garnalen gekweekt wordt.

21 maart

Vandaag werden we tijdens de rit naar Kanchanaburi weer meerdere keren geconfronteerd met hoe vriendelijk de mensen hier zijn, even een voorbeeld. Na ongeveer twee uur fietsen, tegen negen uur, beginnen we trek te krijgen en stoppen we bij een klein restaurantje. Het is inmiddels een graadje of 30, tijdens het fietsen goed te doen, maar als je dan afstapt, breekt het zweet je toch wel uit.

We neuzen in de pannen en zoeken iets lekkers uit. Vervolgens komt de eigenaresse het eten brengen en "een praatje maken" wat erop neer komt dat ze vraagt waar we vandaan komen en ze heet ons van harte welkom in Thailand. Vervolgens is het einde van haar Engelse woordenschat bereikt, maar dat is altijd nog meer dan onze Thaise woordenschat, dus we schakelen over in de universele taal met handen en voeten. Ventilators worden aangerukt om ons de nodige verkoeling te verschaffen. We krijgen bananen voor onderweg. Ook mogen (moeten) we onze flessen en bidons vullen met ijs en water wat ze heeft staan. Helemaal opgefrist gaan we weer door.

Een kilometer of twintig verder zien we in de verte een grote tempel liggen. Het ziet er wel indrukwekkend uit, dus stappen af en zitten een beetje op de kaart te kijken hoe we er heen kunnen. Een gozer op de scooter stopt bij ons, vraagt waar we heen willen en rijdt vervolgens voor ons uit tot de ingang. Hij koopt nog even twee flessen koud water voor ons, omdat "we anders last krijgen van ons hart" en vertelt zijn levensverhaal. Nadat we met hem op de foto zijn geweest en hij ons toegevoegd heeft als Facebook vriend "jullie zijn mijn vrienden, stuur me een bericht als er iets is" nemen we afscheid.

22 maart

We zijn in Kanchanaburi, de plek waar het verhaal van "the bridge on the river kwai" zich afgespeeld heeft (al is de film in Sri lanka opgenomen). Tijdens WWII hebben de Japanners een groot deel van ZO Azië bezet. Om manschappen en materieel goed door hun gebieden te kunnen vervoeren gebruikten ze het bestaande treinnetwerk, maar Thailand was niet verbonden met Myanmar (toen Birma). Daarom besloten ze een verbinding aan te leggen, ongeveer 400 kilometer van Bangkok naar het bestaande stuk spoor in Myanmar.

De route ging deels door moeilijk begaanbaar, bergachtig gebied met jungle. Voor de aanleg werden krijgsgevangenen (mn Engelsen, maar ook Nederlanders, Amerikanen, Maleisische mensen) gebruikt. Ze werkten lange dagen, onder erbarmelijke omstandigheden (malaria, cholera, gele koorts, ondervoeding, moordende hitte, modderbende tijdens de moesson) veel van hen zijn dan ook bezweken tijdens het werk en er is een grote begraafplaats in Kanchanaburi, die we ook bezocht hebben.

Verder hebben we de spoorbrug gezien, die door de geallieerden gebombardeerd is, maar later weer hersteld en nu in gebruik is.

23 maart

Toen we vanmorgen ons ontbijt bij elkaar wilden scharrelen werden we eerst aangehouden door een politieman, hij wilde met ons op de foto. Soms voelen we ons een beetje een attractie, vooral als we op de fiets zitten. Veel mensen beginnen over onze bruine kleur, dat vinden ze maar niks. Hier willen de mensen juist graag blank zijn en in de winkel zijn ook veel bleekmaakcremes te koop. Hier zien we juist veel mensen die heel hun gezicht onder de witte crème hebben zitten. Verder beginnen veel mensen vol ontzag over de spierballen van Annemarie: jou very strong! Waarbij ze fietsbewegingen maken, alsof je van fietsen gespierde armen krijgt.

Vandaag de fietsen laten staan en weer eens met openbaar vervoer op stap geweest. Ook wel weer erg leuk, op de kleine bankjes in een vrolijk gekleurde, minstens 60 jaar oude Mercedes bus. We zijn naar Hellfire Pass geweest, 80 kilometer verderop. Op deze plaats moest het spoor door een lastig traject en moest er een soort geul door de rotsen uitgehakt worden waar de trein doorheen kon. De geul is een paar honderd meter lang en op het diepste punt 28 meter diep.

Om het te maken, werden met de hand gaten geboord, springstof geplaatst en met de hand moest het puin afgevoerd worden. Krijgsgevangenen werkten 16-18 uur op een dag, in moordende hitte, in de modder tijdens de moesson, hadden nauwelijks te eten en hadden de meest vreselijke tropische ziekten en hadden vaak geen schoenen dus liepen ze op blote voeten. In het donker werd de werkplaats verlicht met fakkels en rokerige vuren, en leek het alsof ze de poort van de hel binnengingen, vandaar de naam van de pas.

Op de plek was een indrukwekkend museum en een rondleiding met audioguide (in het Nederlands) dus we hebben heel veel geleerd.

Daarna met de bus een stukje terug naar een waterval. Omdat het nu droog seizoen is, was er niet zoveel water, maar er waren daarom niet minder mensen. Onderaan de waterval was een poel waar in "gezwommen" kon worden, barstens vol met locals die met kleding en al gaan zwemmen. We hebben even zitten kijken naar het tafereel, en het deed ons denken aan het pinguïnverblijf in de dierentuin. Allemaal zwarte wezens (veel scholieren, mensen in functie, maar ook gewoon burgers gaan nog in het zwart gekleed ivm de rouwperiode van een jaar voor het overleden van koning Bhumibol). Allemaal zwarte wezentjes dus, rondscharrelend in een veel te klein bassin, zelfs met de bijbehorende lucht.

Na het bezoek aan de waterval zijn we met de trein terug naar Kanchanaburi gegaan, over de Death Railway, die voor een deel nog steeds gebruikt wordt. Een super mooie route, door het dal, langs de rivier, over bruggen en langs steile rotsen.

24 maart

En nog een dag in Kanchanaburi, elke ochtend komen we weer bij de receptioniste vragen of we nog een nacht kunnen blijven, er is plek zat, dus geen probleem.

Vandaag zijn we wezen kanoën op de river Kwai. Een beetje met de stroom mee dobberen en peddelen door een super mooie omgeving. Annemarie kon het natuurlijk niet laten om ook nog een stuk te zwemmen, wie kan tenslotte zeggen dat hij of zij onder de "bridge on the river kwai" is gezwommen!?

Na ongeveer twee en half uur werden we weer opgepikt door de ophaalservice.

Vervolgens zijn we voor de tweede keer wezen eten bij een piepklein zaakje waar een gezellige vrouw lekkere curry' staat te koken. We hebben zo goed en zo kwaad als het ging proberen te achterhalen hoe de receptuur was, maar dat is toch lastig al je elkaar niet verstaat, en ze hebben hier groenten waarvan je in Nederland het bestaan niet kan vermoeden.

25 maart

Nu gaan we toch echt afscheid nemen van de schoonmakers en receptionisten van het hotel, waar we inmiddels wel een band mee hebben gekregen.

Net als met het personeel van de 7eleven trouwens, waar we in de afgelopen dagen minstens 12 keer zijn wezen winkelen. Elke ochtend hebben we er een ontbijt bij elkaar gescharreld en overdag ook nog regelmatig wat te snacken. Één van de werknemers is trouwens een opvallende verschijning. Volgens ons is het een jongen, maar wel met lippenstift en twee staartjes in. Wel grappig, hier is het onderscheid tussen man en vrouw soms niet zo strikt als we in Nederland gewend zijn. Mannen die eruit zien als vrouwen en andersom komen regelmatig voor, en dan niet alleen in kinky uitgaansgelegenheden, maar dus ook gewoon als supermarktmedewerker. Van die ruimdenkendheid kunnen we in Nederland nog wat leren.

We zijn vandaag weer naar Nakon Pathom gefietst en slapen weer in hetzelfde guesthouse als een paar dagen geleden, heel de dag onbeperkt brownies eten, oehhhh da's lekker!!! Bij aankomst nog even over de markt geslenterd (hier is trouwens in elk dorp elke dag markt, zowel overdag (de daymarket) als savonds (de nightmarket).

De zevende week

13 maart

Vandaag zijn we verhuisd naar een dorp terug, richting de ferry. We zijn tot aan de zuidkant van het eiland gefietst en om daar te komen hebben we drie levensgevaarlijke klimmen moeten doen met de fiets, deels fietsen, maar deels duwen omdat fietsen niet lukt zonder achterover te kiepen.

Nu zijn we in de loop van een aantal dagen weer terug naar het noorden aan het gaan, elke dag één klim. Vandaag slapen we in een gezellig hutje, waar we weer in de watten gelegd worden door onze gastvrouw.

14 maart

Airco staat vol te loeien, dus het is binnen een aangename temperatuur. Dat betekent eerst weer een keer ochtendgymnastiek. Op de dagen dat we niet veel hoeven te fietsen, we airco hebben, zin hebben en internet hebben, zoeken we op de iPad onze Workout-app erbij en gaan we een beetje buikspieren en van alles wat oefeningen doen. Het voordeel van een fietsvakantie is, dat ik zoveel energie verbruik dat mijn winterbuik van de feestdagen, het zitten, snoepen en biertjes drinken, inmiddels een beetje begint op te lossen ;-)

Na het sporten aan het ontbijt: een stuk ananascake met slagroom, drie boterhammen met jam, twee boterhammen met ei, spek, worst, één boterham met suiker, een kwart ananas, drie bakken koffie, zijn we klaar voor de 30 kilometer die we vandaag op het programma hebben staan.

We gaan weer terug naar het vaste land (Trat) waar we hopelijk op tijd zullen zijn om nog even de tas te laten repareren die kapot is gegaan (taak voor Anne) en naar de kapper te gaan (taak voor Arco).

De fietstocht naar Trat viel mee, tussendoor een stukje met de ferry, dus wel relaxte tocht.

Eerst maar op zoek naar een kapper; die zijn nooit ver uit de buurt als je in de stad bent, dus snel een knipster gevonden. Communicatie gaat weer lastig, maar een beetje aanwijzen en de tondeuse doet hier ook bzzzzzzz en knippen is natuurlijk makkelijk uit te beelden. Ik mag plaatsnemen in de stoel, die nog helemaal onder het haar zit van het vorige slachtoffer. Vervolgens wordt eerst mijn hele hoofd ingeborsteld met talkpoeder, zal wel zo horen denk ik dan maar. Het kleine vrouwtje moet letterlijk op haar tenen lopen om er bij te kunnen, dus ik denk "ik zal ff onderuit gaan zitten", maar dat is niet de bedoeling, hop rechtop.

Uiteindelijk toch tevreden met het resultaat, ik kan er weer ff tegen.

Vervolgens naar de markt, voor een naaimachine-vrouwtje of mannetje. Het mooie van in een land als dit, is dat er altijd wel een mannetje of vrouwtje in de buurt is die precies datgene doet wat je nodig hebt, dus we hadden snel iemand gevonden die onze tas weer kon maken.

Terwijl wij de markt afstruinen voor gekookte banaan in stickie rice, kipspiesjes, soort van kleine tortillatjes met ei en kokos, mango met stickie rice en twee heerlijke vruchtenshakes, wordt onze tas weer gemaakt, voor het gigantische bedrag van €1,-.

15 maart

Lekker vroeg op en 100 km op het programma. We komen weer op bekend terrein. Het einddoel is een plek waar we al eerder geslapen hebben, 5 weken geleden.

We hadden een heerlijk relaxte fietsdag, langs de kust omhoog. Bij aankomst bij de bungalowtjes werden we warm onthaald door de vriendelijke eigenaar die we dus eerder ook al hadden ontmoet. We hebben snel de spullen neergegooid, zwembroek aangetrokken en zijn naar het strand gegaan om af te koelen (al is dat wat lastig in water van een graadje of 30. Nog even een kijkje genomen in de viskwekerij en daarna savonds natuurlijk weer aan het seafood, ditmaal inktvis.

16 maart

Net als gisteren vroeg op, langs de kust ruim 100 kilometer. Onderweg nog even lekker twee uurtjes aan het strand gelegen en daarna naar Rayong, waar we slapen.

17 maart

Vandaag naar Pattaya, ook wel bekend (of berucht) als sex capital van zuid-oost-Azië. Op de hoek van elke straat worden de verboden vruchten voor een appel en een ei aangeboden. Omdat we altijd proberen zoveel mogelijk mee te doen met het reilen en zeilen van de bestemming waar we zijn, hebben we ons allebei getrakteerd op een half uur vleselijk genot: Annemarie in de vorm van een paar heerlijke bruine harde broodjes met nootjes en een tongmasserende vegetable salad. Ik in de vorm van een curry die me laat kirren van plezier. En wat is een echte Thaise verwenbeurt zonder happy end; omdat we toch al het pad der zondaars aan het betreden zijn, hebben we ons door de dames van de Mac Donalds tot een hoogtepunt laten brengen met een Sunday chocolade en een heerlijk ijsje, grrrrr.

Pattaya, een stad waar hedonisme dus de scepter zwaait. Super toeristisch en heel veel mensen hebben hier een tweede (of derde) huis om te kunnen genieten van zee, zon, lekker eten, en ja, soms dus ook van de dames.

We waren al om 12 uur hier en we hebben een prima hotel met zwembad, waar we eerst even lekker ingesprongen zijn om een beetje af te koelen. Daarna zijn we op ontdekkingstocht de stad in gegaan, waar dus van alles te beleven is; best een mooi strand, een miljoen restaurantjes en barretjes, waterparken, malls waar je eindeloos kan shoppen (en genieten van de klimaatbeheersing, want buiten is het overdag een graadje of 35). Er hangt over het algemeen een prettige, relaxte vakantiesfeer, dus we hebben maar meteen een nachtje bijgeboekt, zodat we morgen nog een dag hier rond kunnen banjeren.

18 maart

Vandaag dus een dag niet fietsen, en daarom heerlijk uitgeslapen tot 7 uur. Daarna genoten van ons ontbijtbuffet, we zitten nog een beetje in de fietsmodus dus we hebben ons helemaal volgestouwd. Vervolgens zijn we naar het 3D artmuseum geweest, zeer de moeite waard! Er waren een heleboel 3D schilderingen waar je op en in kon (zie ook de foto's en film, dan wordt het wat duidelijker). We hebben weer een rolletje vol geschoten.....

De supermarkt.

In Nederland heb je de jumbo, dirk, appie en nog een paar andere supermarkten. Hier in Thailand de 7eleven. In een klein dorp zijn er minstens tien, in een dorp ter grootte van Papendrecht zouden er minstens 100 te vinden zijn. Nooit ben je verder dan twee blokken verwijderd van deze heerlijke plek. Minstens vier keer per dag zijn we er te vinden; eenmaal voor een ijsje, eenmaal voor een bananenbroodje en tweemaal om af te koelen als we oververhit worden. Niets is lekkerder dan met een bezweet lijf en rode kop van de hitte (overdag 40+) de oranje-rood-groene kleuren van het logo op te zien doemen, af te remmen, van je fiets te springen, de oase van koelte binnen te stappen door de schuifdeuren en met de armen boven het hoofd voor één van de airco's te gaan staan om vervolgens uit de vriezer die meteen rechts om de hoek bij de ingang staat een cornetto te vissen.

De 7eleven is voor mensen met de niet-Nederlandse mentaliteit van het leven in het hier en nu. Vrijwel alle producten worden verkocht in portie-verpakkingen, per stuk of per éénpersoonsportie ingepakt. Hier geen huismoeders die rondlopen met volgeladen karren, een om snoep jengelend kind meesleurend (hier zijn geen eens winkelkarretjes en jengelende kinderen) Hier geen in de weg schuifelde bejaarden die perse op vrijdagavond de boodschappen moeten doen op het moment dat iedereen de "grote boodschappen" doet.

Het leven is hier overzichtelijk; als je nu trek hebt in een banaan, loop je naar de dichtstbijzijnde 7eleven, pak een per stuk verpakte banaan, loop naar de kassa, reken hem af en laat hem in een plastic zakje stoppen, neem hem mee, haal hem uit het plastic zakje, haal hem uit de plastic verpakking, haal hem uit de schil en smullen maar. Het plastic zakje, de plastic verpakking en de schil kunnen in de prullenbak die, als je de schuifdeur uitloopt, direct links staat, naast de ATM.

Ze hebben er trouwens ook heerlijke koffie (americano, espresso, latte, cappuccino, wat je maar wilt voor 25 Baht (ongeveer €0.70)

De zesde week

6 maart

6.30 op de fiets, na een ontbijt met bananen met pit (weer zoiets, wie verwacht nou pitten in zijn banaan?!)

Vandaag rijden we de hele dag door de dichte jungle aan de zuidkant van de cardamom mountains. Adembenemend, links en recht van de kronkelende weg dikke jungle, op 100 km maar twee dorpen. Geen meter was vlak we hebben meer dan een kilometer geklommen en gedaald, maar genoten van elke meter. We hebben onderweg mooie planten, bloemen en bomen gezien, maar ook hornbills en apen. In deze regio komen zelfs nog olifanten en tijgers voor in het wild (mede dankzij de roerige geschiedenis met burgeroorlog heeft er nog niemand de kans waargenomen om de boel hier te ontbossen / ontwikkelen / verpesten, elk voordeel heb z'n nadeel.....)

We waren van plan om in een soort van bungalowtjes aan de rivier in Tatai te overnachten, maar bij aankomst bleken ze vol dus zijn we weer low-budget bij de buren beland, maar daar hebben we ook wel een grappig hutje. Ongeveer 6 kilometer stroomopwaarts zijn watervallen waar we ook ff een kijkje zijn wezen nemen, helemaal super, een kuit-massage van het stromende water, aan alle kanten omgeven door jungle.

7 maart

Vanmorgen eerst op jacht naar pleepapier. Das soms lastig in de low-budget opties, maar toch wel handig als je moet kakken. Daarna inpakken en door. We laten de jungle achter ons en gaan naar Koh Kong City, de laatste stop in Cambodja. Bij aankomst hebben we het eerste restaurant met WIFI opgezocht, na vier dagen buiten het bereik van het wereld wijde web, kunnen we weer nieuwtjes bekijken en de route verder uitstippelen.

Nadat we de spullen in het hotel hebben gedumpt, zijn we naar het strand gefietst, alwaar ik nu in mijn hangmat dit stukje typ.

Nog even verder over vandaag: op het strand staat een hutje, waarvan het niet helemaal duidelijk is, of het een restaurant is, we hebben trek dus gaan op onderzoek. We stappen binnen en de eigenaar komt op ons aflopen.

"Kunnen we hier wat eten, is dit een restaurant?"

"Ja"

"Wat heeft u voor ons?"

"Eten en drinken"

"Wat dan?"

"?!?!....... kijkt ons schaapachtig aan"

"Heeft u een menukaart?"

"Ja"

"Mogen we die zien?"

We krijgen de menukaart, helemaal vol met lekkere dingen

"Nou dan dit en dit graag, we wijzen de plaatjes aan"

"Dat hebben we niet"

"Wat heeft u dan wel?"

En uiteindelijk krijgen we toch wat lekkers voorgeschoteld.

We blijven ons verbazen over de verbazing waarmee je aangegaapt wordt als je probeert iets te bestellen, overal waar niet veel toeristen komen, vallen de mensen bijna van hun stoel als je een bord eten of twee koffie bestelt, bijna nooit krijgen ze het voor elkaar om in één keer datgene te brengen wat we bestellen. Van de bestelling even opschrijven hebben ze nog nooit gehoord, dus zelfs als we bijvoorbeeld een cola, een water en een broodje bestellen, komen ze drie keer terug om te vragen wat we nou precies wilden....

8 maart

Vandaag nemen we afscheid van Cambodja, met pijn in het hart. Cambodja, het land van trouwerijen, blokken ijs, vijf mensen op de brommer en - helaas - de grote hoeveelheid afval die overal neergemieterd wordt.

Nog even over de trouwerijen: deze periode van het jaar, na het oogstseizoen is de tijd van de trouwerijen. Als je het maar enigszins kan betalen, gaat dat als volgt: je huurt een grote partytent, 300 stoelen, tafels. Je slaat eten en drinken in. En het belangrijkst, je schaft twee palen aan van een meter of acht, in iedere paal hang je een megafoon, je laat zo hard mogelijk oer-irritante pingpingpongplonplangpling-muziek schallen. Dat de megafoons het niet aankunnen en kermen en kraken, maakt niet uit, als het maar hard is. Vervolgens komt de visite, meestal zo weinig dat de tafels gezellig allemaal half leeg blijven en iedereen zit verveeld zijn tijd uit te zitten. Dan zijn de Nederlandse bruiloften met goed bedoelde WC-rollen liederen, langdradige toneelstukjes en tenenkrommende levensloopvoordrachten nog zo gek niet.....

Vannacht slapen we in Trat, een gemoedelijke kleine stad.

9 maart

Vanuit Trat hebben we de ferry naar Koh Chang genomen. Naarmate we dichter bij het eiland komen, kunnen we steeds beter de dikke jungle bewonderen die het eiland helemaal bedekt. Het eiland is een kilometer of 30 lang en er lopen nauwelijks wegen naar het binnenland, bijna alles speelt zich aan de kust af.

De eerste nacht sliepen we in een goedkopie, soms is dat ineens onverwacht goed, maar soms is het niet veel soeps; nu dus de laatste optie. De gangen leken een beetje op de gevangenis die we in Phnom Penh bezochten, een beetje duistere sfeer.

Snel spullen neergegooid en lekker naar het fantastisch mooie strand gegaan, waar we lekker hebben gezwommen en gerelaxed. 's Avonds nog even een rondje gelopen en gefietst op zoek naar een afzakkertje en een ontbijt voor de volgende dag. Er zitten in de straat een aantal gezellige restaurantjes, maar ook een rits dubieuze barren; de klanten, wat oudere net een beetje te dikke mannen, spelen poolbiljart. De "gastvrouwtjes", Thaise dames met net iets te korte kleding, zorgen vanuit hun foute rode leren barkrukken dat de mannen gezelschap hebben en blijven drinken. Wat zich vervolgens afspeelt, hebben we niet gezien, maar dat laat zich raden.....

10 maart

We laten het ongure "guesthouse" achter ons om verder naar het zuiden te fietsen, een deel van het eiland waar veel minder mensen komen. De weg er heen is, volgens de reisgids, gevaarlijk, steil, bochtig en niet geschikt om te fietsen...... dat hebben we geweten; veel steile klimmetjes, tot wel 28% omhoog. Als we niet voldoende op ons stuur gingen hangen, klapte we met fiets en al achterover.

Uiteindelijk toch veilig aangekomen in een soort van verborgen paradijs. Prachtig strand met wuivende palmbomen en andere mooie groene bomen op het strand. Een paar kleine guesthouses en restaurantjes, direct aan of op het strand. En we hebben hier een heerlijk comfortabele kamer. Heerlijke grote zachte handdoeken, keurig opgevouwen tot twee zwanen, liggen op ons kingsize bed. Een heerlijke douche roept ons toe om het zweet van de tocht af te spoelen.

We duiken de zee in om vervolgens in de strandstoelen te belanden en een beetje te koekebakken en een boekie te lezen.

's Avonds zijn we aangeschoven bij een restaurantje waar de bbq al stond te roken; vissen, inktvis en grote garnalen direct uit de Thaise golf lagen klaar om gebakken te worden. Maar op de menukaart stonden zoveel lekkere dingen dat we de bbq maar naar morgen verschuiven. De vriendelijke gastheer en zijn vrouw, de kokkin, kwamen af en toe de tafeltjes langs om een babbel te maken en te zorgen dat niemand iets te kort zou komen.

11 maart

Just another day on a tropical island.

12 maart

Vandaag zijn we op stap geweest, samen met een stuk of 200 Aziaten op snorkeltour. Een aantal eilandjes en stranden afgevaren om te snorkelen in het kraakheldere water. Super om in het lekker warme water te dobberen en van de kleuren en vormen van het koraal en de vissen te genieten.

De BBQ en het fruit aan boord maakte het helemaal compleet!

De vijfde week

26 februari

Vandaag naar Kampot gefietst, onze volgende stop. Onderweg hebben we nog een peperfarm bezocht waar de wereldberoemde Kampot-peper geproduceerd wordt. Peperkorrels worden met de hand geplukt, gesorteerd en uitgezocht, heel arbeidsintensief werk, dus de peper is ook best duur, zeker voor Cambodjaanse begrippen.

Kampot is relaxed. Best veel toeristen, maar nog geen massale gebouwen. Er hangt vooral in het centrum een backpackerssfeertje. De stad ligt aan de rivier en langs de rivier zijn allerlei leuke restaurantjes. We hebben al meerdere mensen gesproken die er voor een dag of drie heen wilden en uiteindelijk al een week rondhangen.

27 februari

We zijn dus in het relaxte dorp Kampot.

We slapen bij hele lieve hosteleigenaars die ons komen verwennen met watermeloen, flesjes water, koffie en af en toe een gezellige babbel. Vandaag staat Bokor Hill station op het programma. Dit is een oud chill-oord van de Fransen, letterlijk want ze kwamen hier om te genieten van de koelte op ruim een kilometer boven zeeniveau. Dat betekent dus voor het eerst deze vakantie een noemenswaardige klim.

Oei, dat zijn we niet meer gewend, over een afstand van ong 30 kilometer 1200 hoogtemeters omhoog. Die pootjes krijgen op hun donder..... Bovenop staat het karkas van een, ooit prachtig, hotel. Zonder ramen en deuren ziet het er een beetje spookachtig uit. Er is een prachtig uitzicht over de omgeving.

Na even rondkijken volgt dan de fantastische afdaling. Volgas door de ruime bochten naar beneden zwieren, heerlijk! We hebben wel een goede maaltijd verdiend, vinden we, dus maar weer eens naar het "best in town" restaurant gegaan. Net op tijd om de happy-hour-cocktail mee te pakken. Best decadent, een beetje nippen aan een cocktail terwijl op de achtergrond langzaam de zon achter de horizon verdwijnt ;-)

28 februari

Vandaag heeft Annemarie op het programma om de ketting te wisselen en de fiets schoon te maken, want naast de binnenkant van onze arme longen, zit ook de fiets helemaal onder het rode stof. Verder niks, dus eerst maar eens ongegeneerd uitgeslapen tot kwart over zeven.

Daarna ons eerste ontbijtje in het guesthouse. Daar ontdekten we weer hoe ons denkkader bepaald wordt door de ervaringen die we hebben opgedaan. Er liggen bananen op een schaal die je mag pakken: kleine dikke gele en wat grotere dunne groene, welke zijn het lekkerst?

De kleine banaantjes zijn erg lekker, maar niet heel zoet. Dan proberen we de groene bananen en die blijken ineens heerlijk zacht en zoet te zijn! Voortdurend ontdekken we dat de dingen zoals we ze in Nederland gewend zijn echt niet overal zomaar toepasbaar zijn.

Vervolgens op stap voor ons tweede ontbijt in de stad. Onderuit gezakt om een lekkere stoel in een restaurantje wat eitjes, fruit, wentelteefjes en koffie naar binnen gewerkt.

1 maart

100 kilometer naar Sihanoukville, Otres Beach. Inderdaad, aan het strand.

Onderweg hebben we weer genoten van de vindingrijkheid van de mensen wat betreft vervoer. De bussen zijn hier minibusjes (soort Volkswagen Transporter, maar dan van Toyota en minstens 25 jaar oud) waar normaal gesproken al meestal een mannetje of 20 in gaat. "Dat moet efficiënter kunnen" heeft iemand bedacht, "we zetten de achterklep standaard open, lassen een soort rek achterop en er kunnen nog 5 man zitten, onder de openstaande klep".

Taxi's net zo, met klep open past er bijvoorbeeld best een motorfiets achterin.

Om een uurtje of 1 waren we op Otres Beach. Alles is hier nog heel primitief, maar er worden overal kleine hostelletjes en restaurantjes gebouwd. Daartussen dan nog de krotten van de locals. Er heerst hier een heel relaxte backpackerssfeer, niemand maakt zich druk.

2 maart

Een dag strandhoppen. Stukje fietsen, zwemmen, opdrogen, happie eten of drinken en door naar de volgende plek waar we weer opnieuw beginnen.

3 maart

En het is weer tijd om door te reizen. We beginnen langzaam weer in de buurt van Thailand te komen, hemelsbreed nog zo'n 150 kilometer. Als we alles over de weg doen, moeten we weer een stuk terug fietsen en dan is het ongeveer 3 dagen redelijk saai fietsen. We hebben dus een ander plan; we gaan proberen een vrachtbootje te regelen naar een eiland, koh sdach ongeveer 100 kilometer de goede richting op, dan daarvandaan vervoer naar vaste land regelen en dan het laatste stukkie fietsen. Op naar de haven van Sihanoukville dus.

Eerst zaten we met onze fietsen tussen de vrachtwagens op de containerterminal, dat was dus ff niet de bedoeling. Maar uiteindelijk, na veel vragen toch een bootje gevonden die de goede kant op zou gaan. Met handen en voeten communicerend met de kapitein van het houten scheepje van de meter of 15 lang, konden we een prijs afspreken die hij en wij acceptabel vonden en zijn we ingescheept. De komende 5 uur op volle zee, in een kleine houten boot, fietsen tussen de gasflessen en grote dozen met ijs. Aan boord, de kapitein, twee sjouwers en twee toeristen met een fiets.

De tocht was super, dit deel van Cambodja is nog niet erg ontwikkeld en een groot deel van de eilanden en vaste land waar we langs varen is bedekt met een dikke groene jungle, prachtig om te zien!

Uiteindelijk arriveerden we op het eiland. De mensen in het enige behoorlijke dorpje op het eiland (en het hele archipel van totaal 12 eilandjes, waarvan er maar twee bewoond zijn) leven van de visserij. Het eilandje meet ongeveer 2 kilometer bij 300 meter. We arriveren in de bedrijvigheid van een vissershaven, overal bootjes, netten en bakken waar de vis in bewaard wordt. Vervolgens fietsen we zachies de straat door waar alle mensen van het dorp aan wonen, kleine winkeltjes en huisjes, vooral veel kinderen (die allemaal willen laten horen dat ze Engels kunnen; "hello my name", "hello, where you go?", "hello mister")

We steken het eilandje over en vinden een guesthouse. Kleine hutjes op houten palen, boven het water van de Thaise golf. Nu ik dit schrijf hang ik in een hangmat, onder mij het gekabbel van de zee. Krabbetjes lopen over de rotsen. Gekleurde vissen zwemmen in het kristalheldere water.

4 maart

Vannacht redelijk geslapen, het was een beetje warm zonder fan of airco, maar het geklots van de golven onder ons hutje heeft ons uiteindelijk in slaap gezongen.

Na het ontbijt zijn we een beetje het eiland rondgeslenterd en uiteindelijk op een verlaten strandje terecht gekomen. Hier hebben we heerlijk gesnorkeld. Lekker zeg, een beetje dobberen tussen de vissen en het koraal.

Verder valt hier niet zoveel te, dus we kunnen lekker relaxen en een beetje een boekie lezen.

Ook zit er op dit eiland nog iets wat je in Nederland niet meer tegen zal komen; een ijsfabriek! De meeste mensen zullen bij ijsfabriek misschien denken aan Hertog ijs of cornetto's, maar hier maken ze gewoon blokken bevroren water. Deze worden in een soort van koelboxen van 80 bij 160 cm door het land vervoerd. De meeste mensen hebben hier geen koelkast, maar wel een grote koelbox waar kan een paar blokken ijs in gaan, zodat de biertjes lekker koud blijven. Zoals de goede kijker al in een eerder filmpje heeft gezien, zie je hier dus vaak mensen met blokken ijs slepen. De ijsboer bezorgt ze en met een cirkelzaag, handzaag, of bijl worden ze in stukken gezaagd of gehakt. Ook zie je hier een soort versnipperaars waarmee ze er gruis van maken voor de ijskoffie of bananenshakes.

Na opnieuw een heerlijk diner met natuurlijk vis, hebben we nog een rondje over het bewoonde deel van het eiland gedaan. Het is zaterdagavond: ook hier uitgaansavond. Eerst indrinken in de main street, waar we een heerlijke fruitshake ophebben en allerlei exotische vruchten waarvan we in Nederland het bestaan niet eens kunnen vermoeden. Daarna nog even een kijkje genomen in de discotheek: een hok van 4 bij 4 meter, kale muren en betonnen vloer. Aan het plafond een fancy draailamp die het geheel in bewegende gekleurde verlichting zet en langs 1 muur en stuk of 8 manshoge boxen die zorgen voor een oorverdovend lawaai. Het aantal bezoekers nog niet eens de helft van het aantal boxen wat er staat.....

5 maart

Vandaag komt aan ons verblijf op dit eilandje weer een einde. Nadat we de rekening opgemaakt hebben gekregen (€38,50 voor twee nachten verblijf, tweemaal diner inclusief drankjes en tweemaal een goed ontbijt voor twee personen!!!) heeft de eigenaar van het huisje de boottaxi voor ons geregeld naar het vaste land waar de nieuwe avonturen weer op de loer liggen.

Weer met beide benen op het vaste land, hadden we de beschikking over een gloed nieuwe vierbaanssnelweg, waar we over 55 kilometer misschien 5 auto's en 50 scootertjes tegen zijn gekomen.

De snelweg is aangelegd door een stel rijke chinezen, dwars door de jungle van het national park met het idee om in het gebied een resort te gaan bouwen en de boel te ontwikkelen.

We zien hier trouwens goed hoe de chinezen bezig zijn om elders in de wereld letterlijk aan de weg te timmeren (zoals we eerder ook al aan de andere kant van de wereld in Curacao zagen, en zoals ook op veel plekken in Afrika gebeurt) Terwijl Trump roept "America first" en de xenofobie Geert Wilders de meeste stemmen krijgt met zijn ideeën om als Nederland lekker op ons eigen veilige Nederlandse eilandje te gaan zitten, verschuift het centrum van de wereld van Europa en de USA naar China, India, Rusland en het midden oosten. (Trouwens voor degenen die dit interessante stof vinden, onlangs is op VPRO tegenlicht een, in mijn ogen, zeer bekijkenswaardige aflevering over dit onderwerp geweest, af en toe is de WIFI hier zo goed dat we uitzending gemist kunnen kijken......)